Enkele uitgangspunten vooraf
Er zijn natuurlijk enorm veel mogelijkheden om al je bestanden overzichtelijk te bewaren. En er is dan ook niet één juiste manier. Wel is het belangrijk dat je nadenkt over jouw soort fotografie en een daarbij passende logische indeling. En hoe eerder je je archief op deze manier organiseert, hoe minder werk je achteraf hebt. En onthoud het eeuwenoude adagium dat voor elk systeem geldt: poep in = poep uit. Houd je dus ook aan het door jezelf uitgedachte systeem.
In dit artikel zal ik mijn eigen structuur beschrijven voor het organiseren van mijn foto’s, waarbij het wel belangrijk is te weten welke uitgangspunten er aan ten grondslag liggen.
- Ik fotografeer veel verschillende onderwerpen en op veel verschillende locaties
- De computer die ik gebruik is een MacBook
- Ik gebruik Lightroom als catalogus en voor de meeste bewerkingen
- Voor de gedetailleerde afwerking van elke foto gebruik ik Photoshop
- Ik sla de afgewerkte bestanden op als TIFF en 8-bit JPG
De catalogusfunctie van Lightroom is bedoeld om het zoeken naar een foto eenvoudig te maken. Zelfs als je al je foto’s in een en dezelfde map op je harde schijf gooit. Dat is echter nog geen aanbeveling dat ook daadwerkelijk te doen. Bij import komen mijn RAW bestanden daarom op een harde schijf terecht in een map per datum. Voor elk jaar heb ik een aparte hoofdmap, bijvoorbeeld genaamd ‘2019 RAW’. Door dit te doen heb ik altijd een overzichtelijke mappenstructuur buiten Lightroom om op terug te vallen als het nodig is.
Organiseren begint bij importeren
De in Lightroom geïmporteerde foto’s komen via een soortgelijke structuur in de bibliotheek terecht. Dus in een mapje per datum, met hoofdmappen per jaar. Vaak voeg ik de locatie van die datum toe aan de naam van de datum-map, bijvoorbeeld ‘2019-11-26 Hoge Venen’. Als ik de foto’s van een bepaalde sessie zoek, heb ik ze zo gauw gevonden zonder dat ik überhaupt de zoekfunctie nodig heb. Als ik een fotoreis maak, voeg ik de verschillende data in die reis samen in een hoofdmap met bijvoorbeeld de naam ‘Kenia 2019’.
Die hangt dus direct onder de hoofdmap genaamd ‘2019’. Ga ik er te vaak op uit in een jaar, dan groeit het aantal datum-mappen explosief en kan ik die mappen nog samenvoegen per maand. Maar dat is nog nooit nodig geweest. Die hoofdmappen worden in de achtergrond meteen ook aangemaakt op je harde schijf. En in die zin laat de Finder(Mac)/Explorer(Win) dus hetzelfde zien als je Lightroom Bibliotheek.
Al snel volgen de trefwoorden
Bij import, maar ook daarna, ken ik trefwoorden toe aan alle foto’s. Dat zijn altijd de locatie, het seizoen, de terreinbeheerder en de soort (bij dier of plant). Ook trefwoorden voor bijzonderheden voeg ik toe, zoals cameraval, workshop of drijfhut. Als ik er ooit een lezing over mag verzorgen heb ik meteen een overzicht van alle op die manier gemaakte beelden.
Door mijn zoektermen op deze manier te organiseren heb ik de mogelijkheid met de zoekfunctie van Lightroom alle foto’s met een bepaald onderwerp of van een bepaalde plek te vinden. Met alle foto’s bedoel ik ook alle foto’s, dus de bewerkte en onbewerkte. De bewerkte beelden voorzie ik overigens van een ster zodat ik foto’s niet per ongeluk twee keer of vaker bewerk. Nou wil ik niet altijd álle foto’s van een onderwerp zien. Meestal zoek ik de foto’s die al door de bewerkingsafdeling zijn gegaan en dus meteen klaar voor gebruik. Dan kan ik de zoekfunctie aanvullen met een criterium naar aantal sterren, maar liever zoek ik dan buiten Lightroom. Daarover zo meteen meer. Maar krijg ik een keer een aanvraag voor een foto van een graspieper, dan kan ik in Lightroom kijken of ik er ergens eentje heb. Ook al heb ik die nog nooit bewerkt wegens ‘niet gaaf genoeg’.
Ook het bewerken van foto’s vereist structuur
Zoals aangegeven bewerk ik alle RAW-bestanden zowel in Lightroom en Photoshop. De eerste bewerkingen (en dat zijn er steeds meer) doe ik in Lightroom, maar de fijne details doe ik nog steeds in Photoshop. Vanuit Photoshop sla ik het afgewerkte eindresultaat op als TIFF, en bovendien een 800px JPG versie voor gebruik op website of social media. Als ik ooit een versie voor beamer of afdruk nodig heb, neem ik de TIFF en exporteer die met de juiste verscherping naar het gewenste eindformaat.
Die TIFF- en JPG-bestanden sla ik op met de naam van het onderwerp en de originele bestandsnaam, dus bijvoorbeeld ‘Leopard_MHE_2687.jpg’. In Lightroom verwijder ik alle verwijzingen naar deze TIFF- en JPG-bestanden, want ze vervuilen mijn bibliotheek en ik hoef ze via Lightroom niet te kunnen benaderen, dat doe ik namelijk via de Finder(Mac)/Explorer(Win).
Exporteren van JPG en TIFF
De TIFF- en JPG-bestanden sla ik op in mappen op de harde schijf met de naam ‘2019 JPG’ en ‘2019 TIFF’. Opnieuw een manier om snel in een juiste map te kunnen zoeken zonder Lightroom in te duiken. Het geeft me ook de mogelijkheid alle luipaard-foto’s te bekijken die ik heb bewerkt. Terwijl ik met een zoekfunctie in Lightroom álle luipaard-foto’s zie, ook de onbewerkte. In de Finder van mijn MacBook kan ik zoeken op ‘Leopard JPG’ en meteen zie ik alle foto’s die daaraan voldoen.
Heb ik de TIFF van een specifieke foto nodig, dan zoek ik opnieuw maar dan op de bestandsnaam, zoals in dit geval ‘2687 TIFF’. Zou ik meteen op enkel ‘leopard’ zoeken, krijg ik alle JPG’s en alle TIFFs en van die laatste duurt het erg lang alvorens de weergave wordt geladen.
Kies een aanpak die bij je past
Dus samengevat heb ik een logische mappenstructuur op de harde schijf en in Lightroom om mijn foto’s te organiseren. Via de Finder/Explorer-zoekoptie vind ik enkel de door mij bewerkte beelden (want die heb ik allemaal als TIFF en JPG). Als ik ook beelden zoek die ik nog niet door de bewerking heb gehaald, gebruik ik de Lightroom zoekoptie. Kan ik een foto dan nog niet vinden, dan biedt de benaming van de mappen in Lightroom houvast.
Een foto van een beuk in herfstkleuren kan ik in al mijn wijsheid immers ‘Beech tree’ genoemd hebben, maar ook ‘Autumn colors’, ‘Autumn abstract’ of ‘Beech leaves’. Als ik me kan herinneren waar die specifieke beuk stond, kom ik bijvoorbeeld al rap uit in de Lightroom map ‘20171117 Baest’.
Nogmaals, mijn manier werkt voor mij ook na al die jaren nog prima, maar hoeft natuurlijk niet de jouwe te zijn. Van belang is dat je goed nadenkt over een logische opslag en je aan je plan blijft vasthouden!
5 reacties
Marijn
Nog vraagje over het geven van een naam aan een foto.
Ik heb in LR een map met Zwitserland, maar zitten zeg maar 150 fotoos in met allemaal aparte fotoos, vele bloemetjes,bergen ,dieren enz
Geef je dan aan elke foto zijn eigen naam?
Hoe kun je dit goed en snel doen zodat je ze later weer terug kan vinden?
Helder verhaal. Ik bewaar ze ook in mappen per jaar met datum en onderwerp in de naam.
De foto’s in die map geef ik dan dezelfde naam met een volgnummer. Super overzichtelijk en handig.
En trefwoorden ook naar onder meer plaats, persoon en onderwerp. Elk met hun eigen hiërarchie. In de loop der jaren moet je daaraan wel eens aan sleutelen maar dan heb je ook wat.
Ik heb voor het importeren hiervoor een aparte preset voor gemaakt. Dus dit alles kost me nu ook o,o % extra tijd.
Beste Tromp Willem van Urk,
Hartelijk dank voor de uiteenzetting mbt. het organiseren van de fotobestanden.
Ik ben daar zelf ook erg aan toe nu ik – na een recente computercrash alhier – bezig ben om alle fotos, die nog te redden zijn op een nieuwe computer te zetten. Uw werkwijze lijkt mij erg aan te spreken, maar ik heb toch nog wat vragen, als dat mag.
– Maakt u gebruik van Lightroom bij het organiseren? Of van een ander standaardprogramma? Of geheel volgens eigen inzicht?
– Ik wil ook trefwoorden toevoegen, maar ik begrijp niet wat u bedoelt met ‘elk zijn eigen hiërarchie’. Kunt u hier een voorbeeld van geven?
– U heeft voor het importeren een aparte preset gemaakt. Ik neem aan, dat dit een tooltje is om het invoeren van nieuwe bestanden te vergemakkelijken, maar heb geen enkel idee hoe dat zou kunnen werken. Wilt u hier aub. ook wat uitleg over geven.
Ik verneem graag uw reactie onder dankzegging voor de moeite.
Wim Suijkerbuijk.
Heldere aanpak marijn. Ik werk bij import ook met datum, dus jaar maand en dag en vervolgens naam map. In mijn structuur ben ik ooit begonnen met mappen zoals vakantie, familie enz. Dat veranderen zie ik niet zo zitten. Dus onder vakantie komen submappen op datum en bestemming. Via trefwoorden kan ik alles terugvinden. Bewerkte foto’s geef ik een witte vlag, sommige een X en verwijder ik. Bewerken doe ik Bijna geheel in LR. Soms uitstapje naar PS voor heel specifieke zaken. Bij import zet ik alles om in DNG en de in PS bewerkte komen als PSD terug in LR. Bij export heb ik mappen op mijn pc gemaakt voor bv Facebook. Lijkt allemaal wat meer omslachtig maar je went aan je eigen werkmethode. Tenslotte heb ik maar 30000 foto’s dus die kan ik nog wel uit het hoofd terugvinden veelal.