Menu

Onderdeel van Pixfactory

Wat vind je in een zoeker?

De zoeker, het kijkvenstertje op je camera, een onmisbaar hulpmiddel! De compositie van je foto is de basis van fotografie en die begint al van oudsher met een blik door de zoeker. De zoeker helpt je om het beeld af te kaderen en te bepalen wat je op je opname te zien krijgt. Echter, de zoeker van toen is niet meer de zoeker van nu. Het is zelfs niet eens meer vanzelfsprekend dat er een zoeker op je toestel zit! We gaan eens op zoek naar de zoeker.
zoeker en scherm
Het beeld van de zoeker en het scherm zijn identiek aan het beeld op de sensor. Fotograaf: Ron Poot

De zoeker is van oorsprong een optisch hulpmiddel. Je kijkt door een venstertje op de camera en je ziet wat je ongeveer op de foto krijgt. Ongeveer, want wat je door de oude oorspronkelijke optische zoeker ziet, staat los van het beeld dat door je objectief op film of sensor valt. Omdat zoeker en lens net iets anders ten opzichte van het onderwerp staan, kunnen er kleine verschillen tussen het beeld in de zoeker en het uiteindelijke resultaat ontstaan. Vooral bij fotografie van dichtbij kunnen deze verschillen goed merkbaar zijn. De fotografische term voor dit verschijnsel is parallax; afwijkingen door verschil in positie. Optische zoekers die los staan van het objectiefbeeld vind je soms bij compactcamera’s en ook bij de oudere tweeogige spiegelreflexcamera’s. Bij de laatste categorie hebben de duurdere merken wel trucjes verzonnen om de parallaxeffecten te compenseren.

Spiegelreflexcamera’s

Met de komst van de spiegelreflexcamera was het parallaxprobleem opgelost, want daar is het zoekerbeeld gelijk aan het beeld dat door het objectief valt. Via een spiegel en een prisma gaat exact hetzelfde plaatje dat op de sensor/film komt, ook naar het schermpje van de zoeker. Dit brengt veel voordelen: via de zoeker krijg je daardoor ook de werkelijke scherpte en lichtsterkte in beeld. Je hebt dus meer controle op het resultaat. De zoeker van de spiegelreflex biedt daarnaast de mogelijkheid om de dioptrie in te stellen: de scherpte-aanpassing van het zoekerbeeld aan je eigen ooglens.

elektronische zoeken met live-view scherm
De elektronische zoeker met zijn onderdelen en het live-view scherm Fotograaf: Ron Poot

Digitale zoeker

De elektronische zoeker (evf, electronic viewfinder) of digitale zoeker is de nieuwste ontwikkeling, waarbij het beeld van de sensor geprojecteerd wordt op een schermpje in de zoeker. Je kijkt dus niet meer ‘echt’ door de zoeker, maar krijgt een elektronische projectie van de sensor voorgeschoteld. De live-view beeldschermpjes op de achterzijde van een camera zijn niet wezenlijk anders, dat zijn ook elektronische beelden gelijk aan het sensorbeeld. Ze werken natuurlijk alleen als de camera aan staat, een belangrijk verschil met de optische zoekers.

De digitale zoeker biedt veel extra mogelijkheden. Zo zijn de instellingen van de camera weergegeven in je zoekerbeeld. Bij het veranderen van instellingen zie je direct het resultaat. Je kunt focuspunten of de scherptediepte in beeld toveren, zodat de zoeker of het schermpje je optimaal ondersteunt.

instellingen in de zoeker
Het beeld van de elektronische zoeker met alle instellingen er bij. Fotograaf: Ron Poot

Er zijn ook wel nadelen, al worden die steeds kleiner. Soms zijn er kleurvertekeningen zoals de regenboogkleuren bij lcd-schermen; bij modernere oled-schermen is dit er niet. Bij de oudere types is er soms een vertraging tussen het werkelijke beeld en het beeld in de zoeker. Bij de moderne modellen is dit inmiddels behoorlijk verbeterd en opgelost. Ook de resolutie van de zoekerschermpjes zijn in de loop der tijd sterk verbeterd wat de kwaliteit van het zoekbeeld ten goede komt.

Heeft een zoeker nog toekomst?

Heeft een zoeker nog wel meerwaarde ten opzichte van een schermpje? Er zijn camera’s die geen zoeker meer hebben en je alles via het schermpje moet doen. Vaak zijn die schermen ook nog kantelbaar en met moderne touchscreens kun je zelfs de scherpte instellen. Mooie ontwikkelingen.

Toch heeft ook de zoeker zijn voordelen. Het oog dat door de zoeker kijkt ziet alleen het beeld en raakt niet afgeleid door de omgeving. Geen zonlicht dat het beeld doet verfletsen. Er zijn geen hinderlijke schitteringen of reflecties op het scherm die je beeld verstoren. Vaak zie je daarom beide op een camera, dan kun je kiezen tussen zoeker of scherm, afhankelijk van de situatie.

zoeker en scherm
Moderne camera’s hebben vaak beide: een zoeker en een (kantelbaar) scherm. Fotograaf: Ron Poot

 

 

 

2 reacties

  1. Hallo Ron,
    Op je vraag van heeft de zoeker toekomst? kan ik antwoorden: ja.
    (Maar wat de industrie geeft is niet altijd wat een klant wil.)

    Mijn vrouw en ik fotograferen in de natuur, zij met Olympus Pen en ik Canon eos760. Dus de één zonder en de ander met zoeker. Er is dan altijd de situatie dat we een bewegend beest zien en als we die beiden willen fotograferen dan kijk ik naar het beest, hou de camera ertussen en zie het beest in de zoeker, terwijl mijn vrouw dan nog bezig is het beest op het scherm te vinden, met dan regelmatig dat het beestje inmiddels weer vertrokken is.
    Mijn eos heeft ook een schermpje, dat ik ook regelmatig gebruik maar voor bewegende beestjes is een “Line of Sight” met een zoeker vele malen makkelijker.
    Vriendelijke groet, René

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

2 reacties

  1. Hallo Ron,
    Op je vraag van heeft de zoeker toekomst? kan ik antwoorden: ja.
    (Maar wat de industrie geeft is niet altijd wat een klant wil.)

    Mijn vrouw en ik fotograferen in de natuur, zij met Olympus Pen en ik Canon eos760. Dus de één zonder en de ander met zoeker. Er is dan altijd de situatie dat we een bewegend beest zien en als we die beiden willen fotograferen dan kijk ik naar het beest, hou de camera ertussen en zie het beest in de zoeker, terwijl mijn vrouw dan nog bezig is het beest op het scherm te vinden, met dan regelmatig dat het beestje inmiddels weer vertrokken is.
    Mijn eos heeft ook een schermpje, dat ik ook regelmatig gebruik maar voor bewegende beestjes is een “Line of Sight” met een zoeker vele malen makkelijker.
    Vriendelijke groet, René

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: