“Zo’n vijf jaar geleden kwam ik in aanraking met mijn eerste oude lensje; een 29 mm F2.8 Meyer-Optik Görlitz Orestegon. Op internet vond ik een artikel over dit lensje met het schilderachtig bokeh. Mijn nieuwsgierigheid werd aangewakkerd en al snel speurde ik dagenlang het internet af naar andere lenzen met een uniek karakter, een eigenschap die je in moderne lenzen niet meer kunt vinden. Een verslaving was geboren!”

“Ik bestelde heel wat verschillende lenzen op Ebay en Marktplaats, verkocht er uiteindelijk weer veel, maar een aantal juweeltjes bleef over. Van Meyer-Optik kwam ik al snel de voor mij toen nog onbekende Trioplan 100 mm F2.8 op het spoor. Deze lens had een ‘designfout’ waardoor er een sterke omlijning optrad van onscherpe en verlichte delen. Veel fotografen zagen deze unieke eigenschap al snel als een zegen en gebruikten het om creatieve effecten aan hun foto’s toe te voegen. Destijds vond ik de Trioplan erg duur. Door vraag en aanbod gingen exemplaren voor vele honderden dollars over de virtuele toonbank.”
“In het veld ontdekte ik al snel een valkuil van het fotograferen met een lens met een speciaal effect. Ik was altijd al erg bezig met de achtergronden in mijn foto’s, maar met deze lensjes werden mijn achtergronden zowat mijn hoofdonderwerp. Daarnaast zijn dit soort lenzen geen excuus voor als je even geen creatieve ideeën hebt. Door te veel bezig te zijn met het unieke karakter van zo’n lens, in dit geval de mooie bokeh-ringen (ook bekend als soap bubbles), worden je foto’s al snel gezien als een trucje en houden ze de aandacht van de kijker nauwelijks vast. De kunst is om de unieke eigenschappen van deze lenzen een aanvulling te laten zijn op je eigen creativiteit. Een boeiende creatieve natuurfoto zal altijd een verrassingselement moeten bevatten, want alleen een oud lensje met een leuk effect levert nog geen unieke of creatieve foto. Het is immers de fotograaf die alle overige elementen moet laten samenkomen in de juiste balans.”

“In het begin kan het wennen zijn om te fotograferen met deze oude lenzen waarvoor je al snel adapters nodig hebt om ze te kunnen gebruiken op een moderne camera. Veel fotografen zijn inmiddels wel gewend aan handmatig scherpstellen, maar met een diafragmaring het juiste F-getal selecteren is voor velen nog onbekend terrein. Tegenwoordig is het wel mogelijk om deze lenzen ‘op te voeren’ in je moderne DSLR. Je geeft dan de maximale diafragma waarde op en de brandpuntsafstand van de lens. Als je je camera vervolgens instelt op diafragmavoorkeur is deze in staat om bij volle opening de juiste belichting aan te geven.
Mocht je creatief vastzitten, het bekende writer’s block ervaren, probeer dan eens een oude lens uit. Op marktplaats koop je al voor een paar tientjes bijvoorbeeld een Asahi Pentax Super Takumar 50 mm F 1.4 met een mooi effect. Er zal een nieuwe wereld voor je opengaan!”
Meer weten?
Praktijkboek Creatieve natuurfotografie
Voorbeelden van ‘vintage’ standaardlensjes

3 reacties
Hoi Renate, ik heb een Nikon en ik kan in het set-up menu een objectief invoeren. Het heet dan objectief zonder CPU. Hier kun dan je brandpunt, max diafragma enz invoeren. Bij gebruik van het desbetreffende objectief zet je je hem hierop en de camera regelt dan de juiste belichting mits je hem op de diafragma voorkeuze hebt staan. Ik hoop dat je hier wat mee kunt.
Veel dank voor dit leuke artikel. Ik zou graag willen weten hoe ik mijn helios objectief, zoals jij hierboven beschrijft, kan invoeren in mijn camera. Kun je hier iets iver vertellen if kan ik je een berichtje hierover sturen? Zou daar erg blij mee zijn!