Menu

Onderdeel van Pixfactory

De zonnekap, lust of last?

Om meteen maar met het misverstand te beginnen: een zonnekap gebruik je niet alleen maar als de zon schijnt. Een zonnekap gebruik je bijna altijd. Waarom eigenlijk? En waarom is de ene zonnekap de ander niet? Waar moet je op letten bij het gebruik? In dit artikel het wel en wee van de zonnekap.
Flare
Zonnekappen helpen om storend licht tegenhouden, zoals flare. Fotograaf: Ron Poot

Altijd een zonnekap

De zonnekap schroef je op je objectief om ongewenste lichtinval tegen te gaan. Dat kan licht van de zon zijn, maar ook van andere lichtbronnen zoals een leeslamp of een lantarenpaal. Daarom gebruiken veel fotografen standaard een zonnekap, baat het niet dan schaadt het niet. Een bijkomend voordeel van de zonnekap kan zijn, dat hij wat extra bescherming van het glaswerk biedt tegen stoten, zwiepende takjes of regendruppels. Zonnekappen zijn relatief bescheiden van omvang, gewicht en prijs, dus daar hoeven geen belemmeringen in te zitten. Vaak worden zonnekappen standaard meegeleverd bij de aanschaf van een nieuw objectief.

Elke zonnekap is anders

Voor elk type objectief heb je een eigen zonnekap nodig. De maat van de schroefdraad kan verschillen, maar ook de lichtinval kan per objectief anders uitpakken. De grootte en vorm van de zonnekap is aangepast aan hoe het licht in het objectief valt. De lengte van een zonnekap voor een groothoeklens is veel kleiner dan die voor een telelens.

Er zijn wel universele zonnekappen te koop, maar gebruik daarvan heeft het risico dat er of te weinig of te veel licht wordt tegengehouden. In het eerste geval levert dat ongewenste lichteffecten (zoals flare) en in het tweede geval storende schaduwranden in de hoeken van het beeld.

Je ziet dat zonnekappen vaak een geschulpte rand hebben. Dat heeft te maken met de rechthoekige vorm van de sensor. De instulpingen in de kap zorgen ervoor dat er ook voldoende licht in de uiterste hoeken van de sensor komen. Dat voorkomt donkere hoeken in je foto, ongewenste vignettering.

Elk objectief heeft zijn eigen zonnekap. Achtereenvolgens: groothoeklens, macrolens en telelens. Fotograaf: Ron Poot

Goed bevestigen

Een zonnekap moet goed passen. Soms is de bevestiging een schroefdraad, steeds vaker zie je een bajonetsluiting. Aan de gekleurde markeringen op de kap en het objectief kun je zien waar je de zonnekap bevestigt, één slag draaien en je voelt hem vastklikken, snel en handig. Zit je zonnekap niet goed, dan krijg je spijt. De uitstulpingen zitten dan niet op de juiste plek en kunnen storende schaduwen werpen in de hoeken van het beeld.

Zorg dat je zonnekap goed op je objectief past. Fotograaf: Ron Poot
Een fout geplaatste zonnekap zie in de hoeken als donkere schaduwen. Fotograaf: Ron Poot

Zonder zonnekap

Zijn er ook situaties dat je geen zonnekap moet gebruiken? Ja, die zijn er. Bijvoorbeeld als je een flits gebruikt en de zonnekap net hinderlijk tussen de flitslamp en je onderwerp zit. Dan krijg je een ongewenste schaduw. Probeer dat van te voren even uit!

Bij macrofotografie kan zo’n extra verlengstuk op je objectief de diertjes die je wilt fotograferen afschrikken als je te dichtbij komt. Met name bij een uitschuifbaar objectief kan dat net het verschil maken. Dan kan het een keuze zijn de zonnekap weg te laten als de omstandigheden dat toelaten.

Tenslotte kan “ongewenste lichtinval” ook gewenste lichtinval zijn. Bij tegenlicht kan er gemakkelijk flare ontstaan, dat niet per se hinderlijk hoeft te zijn maar ook wel een mooi kleurrijk effect kan opleveren. Dan kun je de zonnekap ook beter even opzij leggen.

3 reacties

  1. De belangrijkste reden voor mij om een zonnekap te gebruiken is trouwens bescherming tegen de regen. Veel van mijn lenzen en al mijn camera’s zijn weer-bestendig. Geen 100% garantie, maar tot nu toe nooit voor problemen gezorgd bij fotograferen in de regen.

    En ook ik heb een zonnekap meestal in de transport modus als die niet echt nodig is. Ik maak veel van polarizers gebruik en het is wel een beetje (boel) pielen om een polarizer te verdraaien met een een zonnekap op. Zonder met je vingers aan het glas te komen!

  2. Helder.
    Ik zie nog vaak lui die de zonnekap in de transport modus hebben. Stom natuurlijk, want dan heeft ie alleen maar nadelen.
    Sinds ik in 1964 een echt fototoestel kocht ( een Lubitel II), heb ik altijd de juiste zonnekap gebruikt, hoewel het soms best lastig kan zijn. Bijvoorbeeld bij de Tamron 200-400 van eind vorige eeuw, een zonnekap van 20 cm lang!
    En in 1974 kocht ik een 20 mm vitae, waar géén zonnekap bij was ( en dat met zo’n beeldhoek) dus heb ik die erbij gemaakt, eerst van papier, naderhand met behulp van een draaier van metaal, helemaal mooi on bloembladvorm uitgevuld, tot de max, dus ook de boven en onderkant tot op de punt. Komt geen straaltje in wat er niet hoort.
    Bijkomend voordeel van die moderne zonnekappen is, dat ze bij een val ( je wilt het niet, maar het gebeurt toch) als schokbreker dienst doen, door te knappen, kap kapot, lens onbeschadigd. Meegemaakt.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

3 reacties

  1. De belangrijkste reden voor mij om een zonnekap te gebruiken is trouwens bescherming tegen de regen. Veel van mijn lenzen en al mijn camera’s zijn weer-bestendig. Geen 100% garantie, maar tot nu toe nooit voor problemen gezorgd bij fotograferen in de regen.

    En ook ik heb een zonnekap meestal in de transport modus als die niet echt nodig is. Ik maak veel van polarizers gebruik en het is wel een beetje (boel) pielen om een polarizer te verdraaien met een een zonnekap op. Zonder met je vingers aan het glas te komen!

  2. Helder.
    Ik zie nog vaak lui die de zonnekap in de transport modus hebben. Stom natuurlijk, want dan heeft ie alleen maar nadelen.
    Sinds ik in 1964 een echt fototoestel kocht ( een Lubitel II), heb ik altijd de juiste zonnekap gebruikt, hoewel het soms best lastig kan zijn. Bijvoorbeeld bij de Tamron 200-400 van eind vorige eeuw, een zonnekap van 20 cm lang!
    En in 1974 kocht ik een 20 mm vitae, waar géén zonnekap bij was ( en dat met zo’n beeldhoek) dus heb ik die erbij gemaakt, eerst van papier, naderhand met behulp van een draaier van metaal, helemaal mooi on bloembladvorm uitgevuld, tot de max, dus ook de boven en onderkant tot op de punt. Komt geen straaltje in wat er niet hoort.
    Bijkomend voordeel van die moderne zonnekappen is, dat ze bij een val ( je wilt het niet, maar het gebeurt toch) als schokbreker dienst doen, door te knappen, kap kapot, lens onbeschadigd. Meegemaakt.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: