De aantrekkingskracht van een cliché
Ik heb in mijn omgeving enkele mooie, natte weilanden waar de pinksterbloemen uitbundig bloeien. En daar komen ieder jaar vele oranjetipjes op af om zich voort te planten. Ondanks dat deze vlinders zich samen met de bosanemoon en het Hallerbos mogen rekenen tot de top drie meest cliché onderwerpen in de lente, blijven ze op mij toch een enorme aantrekkingskracht uitoefenen. Dus ieder jaar stap ik weer trouw op de fiets, op zoek naar bedauwde tipjes.
En ieder jaar vind ik bijna net zoveel klein geaderd witjes als oranjetipjes. Maar meestal loop ik eraan voorbij zonder ze een blik waardig te gunnen. Totdat ik die ene ochtend geen enkel oranjetipje kon vinden.
Het was een prachtige ochtend. De zon kwam net boven de horizon piepen. Dat is het moment dat het moet gebeuren! Maar ik had alleen nog maar een klein geaderd witje gevonden. Paniek maakte zich van mij meester. Moet dit nu echt? Kostbare seconden met het allermooiste licht tikten weg. Met een gevoel van teleurstelling liet ik mijn cameratas in het natte gras zakken en pakte mijn camera tevoorschijn.
Van registreren naar fotograferen
Natuurlijk is dit gedramatiseerd voor het verhaal, maar ik moet toegeven dat ik op dat moment een beetje teleurgesteld was dat mijn onderwerp ‘slechts’ een klein geaderd witje was. Dat gevoel verdween echter al snel volledig.
Meestal duurt het bij mij even voordat ik in de juist flow zit om te fotograferen. Mijn eerste foto’s komen vaak niet verder dan het niveau van een standaard registratie. Ik weet dat dit bij mij zo werkt, dus heb ik dat omarmd.
Nadat ik een paar registraties heb gemaakt begin ik langzaam te zoeken naar andere mogelijkheden. Hoe kan ik dit onderwerp op een mooiere manier vastleggen? Wat zijn mijn opties? Heel eerlijk: mijn eerste impuls is dan meestal om op zoek te gaan naar het tegenlicht.
Ik vind tegenlicht het mooiste licht, omdat het de foto al snel heel veel sfeer geeft. Dus verplaatste in mezelf naar de andere kant van het vlindertje, op zoek naar dat mooie licht.
Op zoek naar het licht
Wat ik direct zag was dat het licht van de opkomende zon werd gefilterd door een houtwal. Normaal gesproken kun je niet recht tegen de zon in fotograferen. Het contrast is gewoonweg te hoog, waardoor je onderwerp een silhouet wordt en de zon compleet uitgebeten is. Maar doordat het zonlicht gefilterd werd door de bladeren kon dat nu wel.
Na de eerste paar foto’s zag ik wel dat dit potentieel had. Maar hoe kon ik nu het meeste halen uit deze situatie? Er zijn twee belangrijke factoren waar je rekening mee moet houden bij het maken van dit soort foto’s: je positie en diafragma.
Je onderwerp in de spotlight
Wanneer ik mijn onderwerp in de spotlight wil zetten is het essentieel om de camera heel nauwkeurig te positioneren. Dit is letterlijk millimeterwerk. Een kleine verandering in de positie van je camera zorgt er al voor dat je onderwerp niet precies midden in de cirkel staat.
Sommige fotografen werken hierbij het liefst uit de hand, omdat je dan sneller die sweetspot kan vinden. Persoonlijk werk ik liever met een statief. Het duurt me dan weliswaar langer om de precieze positie te vinden, maar ik kan hem dan wel op dat punt vasthouden en eventuele aanpassingen maken aan de instellingen zonder dat ik weer opnieuw moet gaan zoeken naar de juiste plek.
En het is voor mij belangrijk dat ik die instellingen nog kan aanpassen. Ik kan namelijk het formaat van de spotlight aanpassen. Een kleiner diafragma (dus groter F-getal) zorgt ervoor dat de spotlight kleiner wordt en met een open diafragma (een klein F-getal) wordt de spotlight groter. Zo zorg ik ervoor dat mijn onderwerp precies in het licht past.
Het eindresultaat
Uiteindelijk besloot ik om iets meer afstand van mijn onderwerp te nemen. Hierdoor krijg je meer van de leefomgeving van de vlinder te zien en krijgt de foto context. De vlinder is overduidelijk het hoofdonderwerp van deze foto, maar je ziet ook waar hij leeft. Je krijgt informatie over de waardplant van het klein geaderd witje.
Ik heb die ochtend toch nog verschillende oranjetipjes gefotografeerd. Maar geen enkel tipje kan tippen aan dit klein geaderd witje. Zo zie je maar: Wie het klein geaderd witje niet eert…
Kan ik nog meer flauwe woordgrapjes in mijn tekst proppen? Vast niet.
Wil je meer weten over het fotograferen van insecten en andere kleine onderwerpen? Download dan nu het gratis e-book praktijktips macrofotografie. In maar liefst 34 pagina’s lees je hoe je een nieuwe wereld kunt ontdekken door onderwerpen in de natuur van dichtbij te bekijken en krijg je handige tips aangereikt om deze te fotograferen.