Hoe fotografeer je zonnevlekken?

Wat zijn zonnevlekken?

De zonnevlekken hangen samen met relatief koelere plekken op de zon. Deze afkoeling wordt veroorzaakt door sterke magneetvelden op de zon. Daardoor wordt de warmteaanvoer vanuit het binnenste van de zon tijdelijk verminderd en lijkt de plek donker. Na verloop van tijd verdwijnen de zonnevlekken weer. Ze zijn in ieder geval heel veranderlijk. Wanneer de zon in een actieve fase is gedurende de 11-jarige zonnecyclus zijn er vaak vlekken te zien. Op dit moment is het maximum van de huidige zonnecyclus voorbij en neemt de kans op vlekken af. Maar desondanks komen er toch zo af en toe nog flinke exemplaren tevoorschijn.

Welk filter?

Heel belangrijk is wel dat je een goed zonnefilter voor de telescoop of je telelens zet, een glazen type van Thousand Oaks (is kostbaar en niet per se beter) of een zelfgemaakt filter van Baader Solar Screen materiaal (Mylar folie dat 1 promille van het zonlicht doorlaat, goedkoop en veilig). Pas op dat het folie niet beschadigd raakt. Ik heb van karton een soort mal gemaakt met daarin het folie, dat ik dan voor mijn telelens of telescoop kan plaatsen. Alleen op het moment van zonsopkomst en zonsondergang, wanneer de zon oranjerood van kleur is, kan je veilig zonder filter een foto van de zon maken. Zonder bescherming naar de zon kijken is funest voor je ogen!

Welke instellingen?

Bijna al mijn zonnevlekfoto’s zitten rond 1/1000 seconde bij 100 of 200 ISO. In verband met trilling en beweging van de zon altijd kiezen voor een snelle tijd, dus vanaf 1/500 en sneller. Oh ja, verder véél opnames maken want je zal zien dat door de trilling van de lucht in de dampkring, sommige opnames onscherp zijn, terwijl je toch goed had scherpgesteld. Dat komt door de lucht-onrust. Verder is scherpstellen met live view en flink inzoomen op de zonnevlek wel erg fijn als je camera dat kan!

Op het ruimteweerbericht kan je elke dag het ontstaan en verdwijnen van zonnevlekken volgen. Omdat de huidige vlek in het midden zit en zorgt voor een flinke zonnewind aan geladen deeltjes richting de aarde, is er de komende nachten ook nog eens kans op poollicht!