Mijn eerste rivierkreeften
Ik raakte voor het eerst in aanraking met rode Amerikaanse rivierkreeften toen ik als ecoloog voor Natuurmonumenten in het Naardermeer werkte. Toen ik samen met de muskusrattenvanger een aantal muskusratfuiken controleerde vonden we vooral behoorlijk forse, roodgekleurde rivierkreeften met een lengte tot wel 16cm. Elke val herbergde wel een paar van die rooie rakkers. Meenemen mocht niet, want fuiken gelden als illegaal vistuig voor particulieren conform de Visserijwet.
Het EIS (Kenniscentrum voor insecten en andere ongewervelden) deed op dat moment onderzoek naar de verspreiding van invasieve rivierkreeften. Daar kon ik bij aansluiten en mocht ik alsnog met fuiken het Naardermeer bemonsteren onder de vergunning van het EIS. Enige voorwaarde: de dieren moesten weer terug worden gezet. Het gaf mij in ieder geval de kans om de dieren goed te fotograferen. Daarvoor had ik een klein aquarium meegenomen en gevuld met modder. Ik wilde de rivierkreeften vastleggen zoals ze onder water vaak ook te zien zijn: in troebel water op een kale bodem.
Waar vind je rode Amerikaanse rivierkreeften?
De eerste waarneming van rode Amerikaanse rivierkreeften was in 1985 in Den Haag. Sindsdien nam de soort gestaag toe, maar de laatste 15 jaar is de populatie explosief gestegen. Het complete veenweidegebied tussen Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht is vergeven van de Amerikanen, waarbij een enkele sloot of poel soms duizenden exemplaren kan bevatten. Buiten deze regio worden ook rode Amerikaanse rivierkreeften gevonden, maar nog niet in zulke duizelingwekkende aantallen.
Hoe vind je die kreeften?
Rode Amerikaanse rivierkreeften blijven een groot deel van hun leven in het water of ingegraven in de oever, maar er zijn twee maanden in het jaar dat je een grote kans hebt om ze op het land te zien. Dat zijn augustus en september. In deze maanden verlaten de Amerikanen het water en zoeken ze naar nieuwe leefgebieden. Met name op warme, regenachtige dagen heb je een goede trefkans. Zo wandelde er in augustus van dit jaar weer een kreeft onze voortuin in Utrecht in, terwijl het dichtstbijzijnde water zeker 200m verderop is. Buiten deze maanden kun je van het voorjaar tot in de herfst een schepnet gebruiken om ze boven water te halen. Een fuik is immers verboden om mee te vissen. Als je een kreeft gevangen hebt kun je hem bijvoorbeeld in een aquarium, cuvet of waterbak doen, zodat je de dieren rustig kunt fotograferen.
Agressieve donders?
Het bekende beeld van de rode Amerikaanse rivierkreeft is de dreighouding op land, waarbij het dier beide scharen in de lucht steekt. Vaak wordt dit als een daad van agressie gezien, maar het tegenovergestelde is het geval. Het is zijn verdediging. Mocht de agressor niet onder de indruk zijn van het krachtsvertoon, dan zal de kreeft zo snel mogelijk achteruit gaan lopen totdat hij onder een struik of in het gras terecht komt en zich kan verstoppen.
Wil je dit fotograferen, gebruik dan een standaardlens of een groothoeklens en ga op de grond liggen voor een zo intiem mogelijk beeld. Je zult zien dat de scharen dan veel dreigender overkomen. Gebruik een klein diafragma (f/8, f/11 of nog kleiner) om zoveel mogelijk scherptediepte te realiseren. Bijkomend voordeel is dat je dan ook wat omgeving meepakt, waardoor de foto ook iets vertelt over het leefgebied van de kreeft of van de situatie waar hij zich in bevindt. Als je een groter diafragma gebruikt en bijvoorbeeld scherpstelt op de kop, dan wordt de schaar onscherp wat de illusie van een aanval versterkt (beweging).
Let op je vingers!
Wat ik je niet zou willen aanraden is om te proberen hoe krachtig de scharen zijn. Ik weet uit ervaring dat dat héél krachtig is, waarbij de kreeft blijft knijpen totdat hij ervan overtuigd is dat het veilig is en jij achterblijft met een flink bloedende wijsvinger. Tijdens vissenonderzoek op het Naardermeer werden rode Amerikaanse rivierkreeften boven water gehaald die letterlijk nog een vis in de scharen hadden zitten. Een prima maaltje voor deze alleseter.
2 reacties
Kan er best wat geld mee verdienen als je ze verkoopt aan restaurants, waarde is 5,50 incl. Btw, maar als daar zoveel van zijn, leuk zakcentje, alleen jammer dat dat weer eens niet mag in dit land
Het is al vele jaren een plaag. Ik heb een paar jaar geleden ministerie van visserij gemaild met de vraag of wij deze exoot mogen vangen met fuiken maar de wet bepaalt dat het alleen geldt voor beroepsvissers . Als ik een fuik uitzet dan bega ik een misdaad: stroperij. Verander deze wet en zo kunnen wij ook helpen met de bestrijding ervan en : het is nog lekker ook!!!