Roestende ransuilen fotograferen

“Opa, ik weet een uilenboom!” Opgetogen en met een glunderend gezicht kwam onze kleindochter enkele jaren geleden de vondst van de uilenboom vertellen. In eerste instantie had ik geen idee wat zij daar mee bedoelde. Pas toen ik met haar naar de uilenboom ging kijken werd het mij duidelijk. Het was een zogenaamde roestboom met daarin welgeteld 22 ransuilen! Een ransuil fotograferen stond al langere tijd op mijn foto-lijstje. Nu kreeg ik, dankzij mijn kleidochter dus de kans. In praktijk bleek dit niet zo eenvoudig. Pas in 2023 lukte het mij een foto van een ransuil te maken zoals ik dat wilde. In deze uitgave van de Making Of mijn reis langs de vele pogingen tot aan het voor mij perfecte plaatje.
Na 3 seizoenen eindelijk de mogelijkheid om een ransuil op ooghoogte te fotograferen
Na 3 seizoenen eindelijk de mogelijkheid om een ransuil op ooghoogte te fotograferen. Fotograaf: Hans Brongers

Vaste roestplaats

De ransuilen die in deze uilenboom de winter doorbrengen doen dit al verschillende jaren, zo laten de omwonenden mij weten. Het aantal varieert wel, maar veel minder dan 15 zijn het er niet. Deze ransuilen hebben het dus goed naar hun zin. Zij vinden in de woonwijk tenslotte voldoende beschutting tegen de kou en voor hun voedsel hoeven zij slechts de woonwijk uit te vliegen. In de omringende weilanden is altijd wel iets van hun gading te vinden.

“Opa, ik weet een uilenboom te staan!”
“Opa, ik weet een uilenboom te staan!” Fotograaf: Hans Brongers

Ransuilen fotograferen, de nodige uitdagingen

Mijn pogingen om de ransuilen te fotograferen ging gepaard met de nodige uitdagingen. Zo zaten de uilen veelal hoog in de uilenboom verscholen achter takken en resterende bladeren. In eerste instantie meende ik recht onder de boom te moeten gaan staan. Zo had ik enigszins vrij zicht op de vogels. Toch was ik niet echt tevreden met dit standpunt. Tenslotte breng je de uil, die tussen diens poten recht naar beneden kijkt, niet van zijn charmantste kant in beeld. Bovendien liep ik de kans getroffen te worden door een voltreffer van een uitwerpsel van de uil.

Vanaf onder een boom gefotografeerd levert geen echt charmante beelden op van de ransuil
Vanaf onder een boom gefotografeerd levert geen echt charmante beelden op van de ransuil. Fotograaf: Hans Brongers

Takken en takjes

Behalve dat de vogels hoog in de boom zaten, zaten zij ook verscholen achter takken, takjes en wat overgebleven bladeren. Terecht natuurlijk, want ook ransuilen zijn niet erg gediend van pottenkijkers. Door minimale veranderingen in mijn standpunt, wist ik toch enkele foto’s te maken van een uil zonder al te veel storende takjes.

Takken en takjes kunnen voor een foto van de ransuil flink in de weg zitten
Takken en takjes kunnen voor een foto van de ransuil flink in de weg zitten. Fotograaf: Hans Brongers

Tegenlicht

Een andere uitdaging was het licht. Naar boven fotograferen betekent tenslotte tegen het licht in fotograferen. De contrasten kunnen dan zo groot zijn dat je onderwerp sterk onderbelicht is ten opzichte van het licht in de lucht. Flitsen zou een oplossing kunnen zijn, maar flitsen zou ik in dit geval absoluut niet doen. Het licht van een flitser kan zelfs de uil voor een korte periode verblinden. De uilen zitten overdag niet voor niets te roesten en waarom zou ik voor een goed belichte foto hen storen met mijn flitslicht? Nee, ik koos voor de handmatige instelling. Daarbij gebruikte ik het histogram voor de beste belichting. Thuis verbeterde ik het beeld nog wat in Lightroom.

Door je camera-instellingen handmatig in te stellen kun je grote contrastverschillen compenseren. Bijvoorbeeld in Lightroom kun je nog e.e.a. verbeteren
Door je camera-instellingen handmatig in te stellen kun je grote contrastverschillen compenseren. Bijvoorbeeld in Lightroom kun je nog e.e.a. verbeteren. Fotograaf: Hans Brongers

Op ooghoogte

Toch was ik niet helemaal tevreden met de resultaten. Het liefste zou ik een ransuil op ooghoogte willen fotograferen, zo min mogelijk ongehinderd door takjes en door tegenlicht. Een utopie? Toch niet! Op de laatste middag zag ik bij pure toeval namelijk een ransuil in zijn eentje in een jonge boom zitten. Hierdoor zat het niet alleen nagenoeg op ooghoogte, maar ook niet verscholen achter takken. Waarom het dier op enkele meters in de hoge boom zat, was mij een raadsel. Het dier bleef in ieder geval rustig zitten, ook toen ik mijn foto’s maakte. Juist omdat de omstandigheden zo gunstig uitpakten, was ik ook snel klaar met het fotograferen. Zo kon het dier in echt alle rust verder roesten.

Enkele Do’s en don’ts

  • Ransuilen zoeken in de wintermaanden ’s morgens een roestboom op om erin te rusten. Tegen de avond verlaten zij de boom weer om te gaan jagen. Bezoek de dieren, om hen zo min mogelijk te (ver)storen, het liefst midden op de dag.
  • Een uilenboom trekt altijd bekijks. Wacht daarom op afstand totdat de drukte onder de boom minder is en ga dan pas zelf fotograferen. Kom, zo nodig, op een later tijdstip terug.
  • Beperk ook jouw eigen fototijd en beperk zeker jouw bewegingen onder de boom.
  • Gebruik een telelens of een zoomlens.
  • Maak geen onverwachte geluiden of bewegingen (in je handen klappen) om de uilen hun ogen te openen. In een groep roestende uilen zitten altijd enkele exemplaren met toerbeurt met de ogen open om de wacht voor de groep te houden. Oftewel, er zit altijd wel een uil die de ogen geopend heeft.
  • Wees terughoudend in het vermelden van de plek waar je de ransuilen hebt gevonden.

Tot slot: geniet van de prachtige dieren en dan vooral als je hen in beeld hebt weten te vangen.

Verder wil ik alle lezers van Natuurfotografie.nl mooie feestdagen en een gezellige jaarwisseling wensen.
Voor 2024 wens ik jullie voorspoed, geluk en veel mooie fotomomenten toe.
Hans Brongers

9 reacties

    1. Beste Irene met dank voor je reactie,

      Zoals Ria Teunissen al aangaf is roesten wel zeker een juiste en een gebruikelijke Nederlandse term.
      De betekenis van roesten is namelijk het slapen in een kolonie vogels of vleermuizen. Veel dieren hebben hiervoor een vaste roestplaats. Bron: Wikipedia

      Met groet,
      Hans

    2. Misschien moet je zelf een cursusje Nederlands doen. Kun je leren wat interpuncties zijn en hoe je ze correct gebruikt. Zelfs je naam bevat schrijffouten!

    1. Dank je André voor je aanvulling.

      Hoe verleidelijk het is om in Kikinda zoveel ransuilen te kunnen zien, houd ik het toch bij mijn woonplaats Houten.
      De reistijd is aanzienlijk korter.

      Mooie dag verder,
      Hans

  1. Een schitterend artikel Hans en wat fijn dat je na zo lange tijd, toch het geschikte moment wist te vinden voor deze ultieme foto. Leuk dat je het artikel eindigde met een aantal nuttige raadgevingen en gedragsregels, vooral dat laatste zal de ransuilen zeker en goede komen.

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

9 reacties

    1. Beste Irene met dank voor je reactie,

      Zoals Ria Teunissen al aangaf is roesten wel zeker een juiste en een gebruikelijke Nederlandse term.
      De betekenis van roesten is namelijk het slapen in een kolonie vogels of vleermuizen. Veel dieren hebben hiervoor een vaste roestplaats. Bron: Wikipedia

      Met groet,
      Hans

    2. Misschien moet je zelf een cursusje Nederlands doen. Kun je leren wat interpuncties zijn en hoe je ze correct gebruikt. Zelfs je naam bevat schrijffouten!

    1. Dank je André voor je aanvulling.

      Hoe verleidelijk het is om in Kikinda zoveel ransuilen te kunnen zien, houd ik het toch bij mijn woonplaats Houten.
      De reistijd is aanzienlijk korter.

      Mooie dag verder,
      Hans

  1. Een schitterend artikel Hans en wat fijn dat je na zo lange tijd, toch het geschikte moment wist te vinden voor deze ultieme foto. Leuk dat je het artikel eindigde met een aantal nuttige raadgevingen en gedragsregels, vooral dat laatste zal de ransuilen zeker en goede komen.

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: