Bosfotografie aan de bosrand

Bosfotografie: een spel van licht en donker

De kunst van de bosfotografie is daarom om je onderwerp – bijvoorbeeld een interessante boom – zó op de foto te zetten, dat de achtergrond rustig wordt en daarmee alle aandacht naar je onderwerp gaat.

In een vorig artikel heb ik twee manieren beschreven hoe je je onderwerp los laat komen van de drukke bos-achtergrond:

• Fotografeer in de mist: de achtergrond valt gedeeltelijk weg in de mist
• Speel verstoppertje: probeer zo te gaan staan zodat bomen ‘achter elkaar’ wegvallen, waardoor de achtergrond rustiger wordt.

Deze keer zorgen we op een andere manier voor rust in de foto: we gebruiken een donker bos als achtergrond, waardoor ons onderwerp in de schijnwerpers staat.

Schrijven met licht

Fotografie betekent letterlijk: schrijven met licht. En hiervoor heb je niet alleen licht nodig (als je alleen licht fotografeert heb je een witte foto), maar juist ook plekken waar minder licht valt. En dit spel van licht en donker gebruiken we hier in ons voordeel voor de bosfotografie. Qua weer willen we alles behalve direct zonlicht hebben. Een bewolkte dag of wat regen is prima. Met een zonnige dag kan je vanaf een uur voor zonsondergang ook op pad, de zon is dan al achter het bos verdwenen waardoor je er niet meer zo’n last van hebt.

We zoeken naar een ‘dicht bos’ rond een open plek. Vooral dennenbossen zijn lekker dicht en werken hier erg goed voor.

De open plek kan bijvoorbeeld het rand van het bos zijn, of een wandelpad. Deze open plek zorgt ervoor dat er strooilicht valt op het donkere bos. Met dit zachte strooilicht – tegen een donkere achtergrond gaan we spelen.

Een boom is rond

Nu we onze ‘set’ gevonden hebben is het tijd voor ons onderwerp: zoek een interessante boom, of combinatie van bomen. Dit kan een boom met een interessante vorm zijn, maar ook een rechte boom kan al boeiend genoeg zijn als het licht er mooi op valt.

Als het licht frontaal op de boom valt, dan ziet de boom er wat plat uit. Zeker doordat de achtergrond ook een groot plat donker vlak is, krijgen we zo een foto met weinig diepte.

In de praktijk zijn bomen niet plat maar rond, en dat willen we juist benadrukken. We fotograferen daarom niet haaks op de bosrand, maar onder een hoek. Hierdoor valt het strooilicht van de zijkant op de boom, waardoor we een gevoel van diepte krijgen.

Hieronder is dat schematisch weergegeven: links een boom waar het licht recht van voren komt. Dit ziet er plat uit. Rechts een boom waar het licht van de zijkant komt: dit geeft diepte aan de boom waardoor voor je gevoel de boom rond is.

Een platte foto kan juist wel weer interessant zijn. Bijvoorbeeld de foto bovenaan dit artikel: hier is juist gekozen voor plat licht, omdat alle lichte stammen samen een interessant grafisch beeld geven. Het gaat hier meer om het grafische abstracte beeld, dan de diepte die je nu niet hebt.

Nabewerking

Bij de nabewerking kan je het licht-donker contrast nog wat uitvergroten. De schaduwen en zwarttinten maken we wat donkerder en de hooglichten en wittinten maken we wat lichter. Zorg er wel voor dat als er wat schaduw over de boom loopt, dat die daarmee niet te donker wordt. Dit compenseer je door het plaatselijk wat op te lichten – bijvoorbeeld met een radiaalfilter in Lightroom.

Conclusie

Bij bosfotografie wil je je onderwerp – een interessante boom – scheiden van de drukke achtergrond wat een bos kan zijn. Mist is hier perfect voor, maar de dagen dat het niet mistig is, wil je ook graag het bos in. Door aan de bosrand te fotograferen en zo gebruik te maken van de lage lichtintensiteit in het bos, scheid je de voorgrond van de achtergrond.

Dit donkere bos heb je vooral in de zomer – als alle bomen vol bladeren hangen, of bij een dicht dennenbos. Zolang er geen direct zonlicht in het bos schijnt, kan je hier aan de slag. Een boom met een interessante vorm, of een groepje bomen die net voor het bos staan – zodat ze wat meer licht vangen. Ook berken zijn een interessant onderwerp: de witte bast steekt mooi af tegen het donkere bos.