De tijd stilzetten, een kennismaking met Roberto Coletti

Roberto (57) van oorsprong Italiaan, maar geboren in Solothurn (CH), groeide in Italië op. Een omgeving in Italië die ook wel de ijsvallei genoemd wordt. Simpelweg vanwege de vele ijsbereiders die er vandaan komen. Wij Nederlanders kennen deze ijsvallei beter als de Dolomieten. Voor de liefde verruilde hij deze fraaie omgeving op zijn 27^e voor Nederland en daarmee ook zijn huidige werk, de ijssalon. Sindsdien is Roberto het merendeel van het jaar (maart tot oktober) actief als ijsbereider. De passie voor het bereiden van ijs, combineert hij voortreffelijk met landschapsfotografie.

“Fotograferen houdt je jong”

In 1982 begon het fotografie avontuur. Een avontuur dat in het analoge tijdperk begon. Anno nu legt hij zijn beelden vast met een moderne Sony A7RIII systeemcamera. Fotograferen past bij zijn nieuwsgierigheid om te ontdekken wat er allemaal is op de wereld. “De reden dat ik zo graag fotografeer heeft alles te maken met dat ene moment uit het begin van mijn fotografie. Ik ontwikkelde toen een negatief in de donkere kamer. Ik was zo verbaasd over de magie die zich daar voor mijn eigen ogen voltrok. Op wit papier kwam opeens iets tot leven, magisch! Nu 40 jaar later is het naast de magie ook nog eens een manier geworden om de tijd stil te zetten. Het is een intiem moment voor mezelf waarin ik de tijd kan blokkeren voor zo lang als ik dat wil. Het houdt me jong!”

Fotograferen is net als ijs, het smaakt het hele jaar door

Wat opvalt als je door de foto’s van Roberto op Instagram bladert, is de veelzijdigheid. Landschappen in de sneeuw, met mist, molens, tulpen of panorama’s van de bergen. Als ik Roberto vraag waar hij zijn energie vandaan haalt vertelt hij: “Ik heb altijd al wel veel energie gehad. Met een knipoog erbij; “Vroeger bestond ADHD niet.”! Maar het is een voordeel dat ik relatief weinig slaap nodig heb. Dan kan ik er nog mooi op uit om te fotograferen, voordat de winkel opent.”

Dat zie je overigens ook terug op zijn tijdlijn. Want als de bollenvelden kleurrijk bloeien, is Roberto er bijna iedere ochtend wel te vinden. Dat gaat eigenlijk het hele seizoen wel zo door. “Het nabewerken van foto’s schiet er dan wel vaak bij in. Soms laat ik bewust de foto’s even liggen om er naderhand weer van te genieten, met als gevolg dat ik nog veel te veel foto’s op mijn harde schijf heb staan. Daar zou ik wat vaker de tijd stil voor moeten zetten.”

Nederland is rijk aan mooie plekjes

Tijdens mijn eerste ontmoeting met Roberto, op de Posbank enkele jaren geleden, stelde ik hem de vraag: “Hoe kun je de Posbank mooier vinden dan de Dolomieten?” Roberto moet er nog om lachen. “Het verbaast me dat Nederlandse fotografen soms zo kritisch zijn op hun eigen land. Ik fotografeer graag in de Nederlandse natuur, omdat er iedere maand wel iets anders gebeurt. De bloementijd en mistige zonsopkomsten in het voorjaar en als dat voorbij is breekt de heidebloeiperiode alweer aan. Ik sta er versteld van en kan me haast niet voorstellen dat je mensen ontmoet die de Posbank en haar bloeiende heideheuvels nog nooit gezien hebben of nog nooit op de Zaanse schans geweest zijn. Dat kun je je toch niet voorstellen in zo’n klein land als Nederland.”

“Ik doe geen dingen uit passie, maar de dingen die ik doe daar leg ik mijn passie in!”

Als ik vraag naar zijn guilty pleasures geeft Roberto me daar eigenlijk geen antwoord op. Toch ontkomen we niet aan de Dolomieten. “Begrijp me goed, de Dolomieten zijn mooi, maar in de bergen is het smaller, minder wijds, en je moet dan altijd wel naar boven die berg op om verder te kunnen kijken. Ik woon gewoon in Nederland, maar ga tussendoor ook nog regelmatig terug. Maar als het najaar begint, dan roepen de Dolomieten mij weer. Stiekem zit daar wel mijn guilty pleasure. Vrij vertaald uit het Italiaans schoot me dit te binnen: ik doe geen dingen uit passie, maar de dingen die ik doe daar leg ik mijn passie in!”

Leven op emotie

En waar Roberto zijn passie insteekt legt hem geen windeieren. Qua ijs maken werd hij in 2019 wereldkampioen. Dagelijks staan de mensen in de rij om zijn ijs te komen proeven. Ook in de fotografie laat Roberto fraaie beelden zien. Als ik hem vraag op welke foto hij het meeste trots is zegt hij: “Het is er toch een van de Dolomieten geworden!

Het is een hele simpele foto op de Giau-pas. Een foto die voor mij de essentie van fotografie weergeeft. Fotografie is met licht schilderen, deze foto doet dat. Ik heb het knopje ingedrukt en toen ik de foto na 3,5 minuut zag op mijn camera dacht ik: Jemig wat is dit nu! Helemaal niet bij stilgestaan dat het er zo uit zou komen te zien. In het echt was het niet zo, die wolken stonden stil. Maar na de lange sluitertijd krijg je dit. De foto is nauwelijks bewerkt, het was zo perfect. In feite ontstond er weer die magie, een magisch moment, dat ik iets doe en er een foto ontstaat.” “En weet je wat het mooie is,” zegt Roberto, “Leven draait op emotie, wij moeten zorgen dat we iedere dag de emotie ervaren, anders is het echt een zwart-wit leven.”

‘Luce di Riempimento’

Als ik Roberto vraag waar hij van droomt, heeft dat relatie met mooie plekjes op aarde en daar de tijd stil kunnen zetten. “Ik wil nog een aantal dingen zien, voor mijn einde. Door fotografie kan ik de wereld ook beter leren kennen, net zoals ik Nederland erdoor heb leren kennen. Fotografie brengt me ergens en laat mij met andere ogen zien. Ik zie dingen die ik eerst nooit zo zag. Als ik niet zou fotograferen had ik bijvoorbeeld bepaalde plekken ook niet gekend. Sinds ik me verdiept heb in landschapsfotografie, zie ik steeds nieuwe dingen. Het blijft me fascineren hoe het landschap transformeert door het licht. Dan rijd ik ergens en moet ik soms gewoon stoppen om even te kijken. Het licht intrigeert mij mateloos. De zon die net boven de horizon uitkomt, dat is zo mooi. En dát dan weer terugbrengen in je foto is echt een kick.”

Volg je eigen pad

Als ik tot slot van dit interview aan Roberto vraag of hij nog tips heeft voor andere natuurfotografen, zegt hij vanuit zijn bescheidenheid: “Ik ben geen meester, wie ben ik om een ander wat te leren?” Als we er over doorpraten komt zijn tip alsnog: “Laat je niet beperken door wat andere mensen zeggen en wat je moet doen. Ik zou nooit zeggen dat je iets op een bepaalde manier moet doen. Fotografie is persoonlijk, dus volg vooral je eigen pad. Vaak willen mensen de eerste prijs winnen, de beste zijn. Om dit bereiken willen ze de ander naar beneden drukken.

In het Italiaans zeggen we: Chi non fa critica, chi fa non ha tempo di criticare. Ofwel wie doet heeft geen tijd om anderen te bekritiseren. De mensen die kritiek leveren, zijn vaak de mensen die zelf weinig doen. Want als je dingen doet, ben je druk met je eigen prestaties en heb je geen tijd om anderen te bekritiseren. Wat ik daar voor mezelf belangrijk in vind is blijf bij jezelf en wat jij bereikt hebt.” Vrij vertaald: geen woorden maar daden.

“Maar wat er ook gebeurt, ik maak een foto omdat ik het leuk vind, ik bewerk een foto omdat ik een mooi moment beleefd heb. Alles bij elkaar is fotografie voor mij de kunst om de tijd met mijn eigen magie even te kunnen laten stil staan.”