Interview Marco Jongsma

Wie zijn toch de mensen achter de foto’s die wij dagelijks op social media voorbij zien komen? Natuurfotograaf Bert Kok vroeg zich dat ook af en interviewt daarom collega’s die het volgen waard zijn! In dit interview komt Marco Jongsma aan het woord. Marco zijn foto’s bieden een kijkje op de kleinste details uit de insectenwereld.
veenmolportret
Veenmolportret. Fotograaf: Marco Jongsma

Wie ben je en wat vind je zo interessant aan natuurfotografie?

Mijn naam is Marco Jongsma, 35 jaar en ik woon in Lemmer in het mooie Friesland. Ik ben voornamelijk bezig met extreme macro/focus stacking- en wetenschapsfotografie op het gebied van insecten. Het interessante van natuurfotografie vind ik de hoeveelheid aan details die met het blote oog niet waarneembaar, maar wel aanwezig zijn. Elke keer verbaas ik mij weer wat voor beestjes, plantjes, vormen en schimmels ik tegenkom in de natuur. Het niet weten wat ik tegen zal komen vind ik erg leuk.

Marco Jongsma @ work
Marco Jongsma @ work.

Wat typeert jouw fotografie?

De kenmerken van mijn fotografie zijn de extreme close-up beelden, die ik zo scherp en detailrijk mogelijk in beeld breng. Deze wereld van details laat ik graag zien en hopelijk worden kijkers zelfs aan het denken gezet. Zo’n ‘vervelende’ vlieg of wesp van dichtbij gezien, kan dan opeens toch erg mooi zijn en niet alleen als vervelend worden ervaren.

Miertje met goudwespje als prooi
Miertje met goudwespje als prooi. Fotograaf: Marco Jongsma

Hoe bereid je je voor op een dag fotograferen (onderwerpkeuze, locatie, apparatuur etc)?

Ik bereid me eigenlijk nooit meer echt voor als ik het veld inga, op wat eten en drinken na. Ik ga gewoon de natuur in. Dat vind ik de leukste manier om met natuurfotografie bezig te zijn, kijken wat je die dag gegeven wordt en daar het beste van maken. Als ik er van tevoren teveel over nadenk, dan komt er stress bij kijken en is de lol er wel vanaf. Verder probeer ik vooral te maken wat ik zelf mooi vind, ongeacht wat een ander ervan vindt. Zo heb ik foto’s gemaakt die online totaal afgekraakt werden, maar diezelfde foto is wel mooi door National Geographic gebruikt! Dit was voor mij de bevestiging: doe wat goed voelt.

Hoe ziet een dag fotograferen ‘in het veld’ er bij jou uit?

Een dag fotograferen is voor mij lekker één zijn met de natuur. Genieten van wat je ruikt en ziet. Zelfs als mensen zich afvragen ‘wat is die struikrover nou weer aan het doen?’ Als ik het veld in ga neem ik altijd een statief, een 100mm lens, de Canon mpe65mm, Laowa 25mm en speedlights mee. Mocht het licht niet optimaal zijn, dan probeer ik met mijn speedlights er toch wat moois van te maken.

‘In het veld’ is voor mij ook mijn thuislab. Hier maak ik extreme close-up beelden, met vergrotingen van 20x tot 100x. De insecten die ik daarvoor gebruik komen uit museumcollecties of verkrijg ik van verzamelaars. Met een chemisch goedje maak ik ze schoon en prepareer ze voor de foto’s. Ondertussen weten de mensen mij ook wel te vinden met gevonden, dode insecten. In die gevallen geef ik instructies mee, zodat de insecten in goede staat aankomen. Verder zorg ik er dan voor dat mijn thuislab klaar staat met de juiste opstelling en passende achtergrond. Ook een setje volle batterijen voor de speedlights liggen dan klaar voor gebruik.

Papilio palinerus wing scales 50x vergroting
Page 50x vergroting. Fotograaf: Marco Jongsma

Wat doe je uiteindelijk met jouw allermooiste foto’s (Facebook, Instagram, een album maken)?

Bijna al mijn foto’s plaats ik op Instagram of Facebook, maar verder doe ik er eigenlijk niets mee. Ik heb wel plannen om van mijn extreme macro’s een informatief boek te laten maken. Ook lijkt het mij leuk om in de toekomst een boek met alle ins en outs te maken over extreme macrofotografie. Dus mocht een uitgever dit aanspreken en een samenwerking zien zitten, neem dan contact met me op 😉

Aan welke foto heb je de mooiste herinnering en waarom juist deze foto?

Mijn mooiste herinnering heb ik aan een foto van een huisspin. Deze spin had ik gekregen van een Instagram volger die een spinnenplaag in huis had. Hij was als de dood voor spinnen en wilde de plaag laten bestrijden. Via Instagram kwamen we in contact, waarna ik hem duidelijk kon maken dat spinnen banger van ons zijn dan andersom. Na dat gesprek durfde hij het aan om een spin te vangen, door er een glas overheen te zetten en dan een vel papier onder het glas te schuiven. Zo heeft hij één voor één alle spinnen buiten gezet én één exemplaar naar mij gestuurd. Zijn angst voor spinnen is flink afgenomen en bij het zien van de betreffende foto komen de verhalen weer naar boven. Een mooie herinnering.

Rode palmkever
Rode palmkever. Fotograaf: Marco Jongsma

Opvallend zijn jouw extreme macrofoto’s, hoe komen deze tot stand?

Om hier niet heel gedetailleerd op in te gaan: mijn extreme macro foto’s komen tot stand door middel van focus stacking. Per magnificatie (vergroting) is de werkwijze echter anders, dit valt niet heel kort uit te leggen. Focus stacking houdt in, dat je verschillende foto’s met elke een andere beperkte scherptediepte, in de nabewerking over elkaar heen legt. Vervolgens kun je hier met specialistische software één enkele foto van maken, waarbij de scherptediepte op het gehele onderwerp ligt in plaats van een klein gedeelte. Meer informatie over focus stacking is op de site van Natuurfotografie.nl te vinden.

Blokhoofdwesp
Blokhoofdwesp. Fotograaf: Marco Jongsma

Welke lenzen en technieken zijn onmisbaar bij deze tak van fotografie?

De focus stacking techniek is onmisbaar in deze tak van fotografie. Zonder focus stacking kun je deze beelden niet maken. Voor een magnificatie van 2x tot 5x maak ik veel gebruik van de Canon mpe65mm en de Laowa25mm. Worden de magnificaties hoger dan 10x maak ik gebruik van microscoop objectieven bevestigd op canon bellows (balg). Hierbij maak ik gebruik van de volgende objectieven:

  • Olympus uplan10x fln usi2
  • Olympus bdplan 20x
  • Nikon cf plan bd 50x
  • Nikon mplan 60x
  • Olympus neo splan 80x

Een automatische macrorail is een must have voor vergrotingen hoger dan 10x keer. Bij deze vergrotingen kun je niet meer handmatig de stapgrootte tussen elke foto bepalen. Deze stapjes worden zo klein dat het door een computer gedaan moet worden. Tot 5x vergroting maak ik gebruik van een Stackshot macrorail. Voor 10x en hoger gebruik ik een quol250 rail.

Schorpioenvlieg
Schorpioenvlieg. Fotograaf: Marco Jongsma

Welke twee tips zou je beginners van extreme macrofotografie mee willen geven?

Voor alle beginners heb ik twee tips. Tip 1: huur eerst eens een Laowa 25mm of Canon mpe65mm bij een camerawinkel of leverancier. Zo kun je het beste bepalen of het je bevalt en heb je niet gelijk hoge kosten verspild als het toch niets blijkt te zijn. Tip 2: neem de tijd en wees geduldig. Haast en snel een extreme macro of focus stacking maken gaat niet samen. Als je de tijd neemt en van alles uitprobeert, word je vanzelf beloond. Dus vergeet niet: geduld is een schone zaak!

Wat zou je graag nog willen verbeteren om jezelf verder te kunnen ontwikkelen als fotograaf?

In alle bescheidenheid, ik zou in deze tak van fotografie haast niet weten wat ik zou kunnen verbeteren aan mezelf. Ik vermoed dat ik wel op het uiterste zit van wat je thuis kunt bereiken met nog betaalbare apparatuur. Als ik mijzelf nog verder wil ontwikkelen dan zou ik naar een wetenschapslaboratorium moeten om gebruik te maken van de geavanceerde apparatuur die ze daar hebben staan.

Mot met zonsondergang 50x.
Mot met zonsondergang 50x. Fotograaf: Marco Jongsma

11 reacties

  1. Beste Marco,

    In maart probeerde ik contact met je te krijgen. Maar dat is tot op heden niet gelukt. We zijn nu in de laatste fase van voorbereiding voor het Friestalige boek (natuurgids) over spinnen, wantsen en zweefvliegen. Heel graag zou ik je foto van de Blokhoofdwesp middenin die gids afrukken.

    Of als je liever een andere aanbeveelt, dan overleggen we daarover.

    Graag hoor ik van je.

    Hertlike groetnis,

    Sake 0566 651480

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

11 reacties

  1. Beste Marco,

    In maart probeerde ik contact met je te krijgen. Maar dat is tot op heden niet gelukt. We zijn nu in de laatste fase van voorbereiding voor het Friestalige boek (natuurgids) over spinnen, wantsen en zweefvliegen. Heel graag zou ik je foto van de Blokhoofdwesp middenin die gids afrukken.

    Of als je liever een andere aanbeveelt, dan overleggen we daarover.

    Graag hoor ik van je.

    Hertlike groetnis,

    Sake 0566 651480

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: