Menu

Onderdeel van Pixfactory

Making of: Fine Art lighthouse

Voor het natuurfotografie magazine ging ik in december op pad met fine art fotograaf Frank Peters. Op het strand van Cadzand leerde ik over zijn visie op fotografie en zijn voorliefde voor fine art. Zijn beelden worden gekenmerkt door een sfeer die niets met de werkelijkheid te maken heeft, maar je meevoert in een denkbeeldige wereld. Na afloop ging ik verder met een eigen project en kon het niet laten om de visie van de ochtend toe te passen op de vuurtoren van Breskens.
Fine art foto van de vuurtoren van Breskens. De ‘truc’ is niet de lange sluitertijd of de nabewerking maar de visie van de fotograaf.
Fine art foto van de vuurtoren van Breskens. De ‘truc’ is niet de lange sluitertijd of de nabewerking maar de visie van de fotograaf. Fotograaf: Johan van der Wielen

Wat is fine art fotografie?

Je wordt tegenwoordig om de oren geslagen met de term ‘fine art’. Fine art is fotografie als kunst, zowel de fotografie als de nabewerking zijn integraal onderdeel van de visie en concept van de fotograaf. Fotografie niet als afspiegeling van de werkelijkheid maar als uitingsvorm van de maker. Hoewel in feite alles mag, zie je wel degelijk bepaalde stromingen. Een manier van diverse fine art fotografen om te komen tot de absolute essentie is het weglaten van alles wat storend. Denk niet alleen aan elementen maar ook aan dynamiek en zelfs aan kleur. Niet voor niets dat er een grote liefde is voor water en luchten waarbij je met zeer lange sluitertijden (denk aan minuten) een abstractie creëert waarbij zowel water als lucht bijna onherkenbaar zijn geworden. Ook het zwart/wit karakter draagt bij aan de zoektocht naar minimalisme.

Eén van de beelden van de ochtend. Een palenrij in zee met een sluitertijd van totaal 6 minuten, dit lukte dankzij de grauwe lucht, 12 stops ND filters (4+8) en f/11. Verder fiks nabewerkt waarbij zowel onderin als bovenin het donkere karakter verder aangezet is.
Eén van de beelden van de ochtend. Een palenrij in zee met een sluitertijd van totaal 6 minuten, dit lukte dankzij de grauwe lucht, 12 stops ND filters (4+8) en f/11. Verder fiks nabewerkt waarbij zowel onderin als bovenin het donkere karakter verder aangezet is. Fotograaf: Johan van der Wielen

Overigens is dit maar een selectie van fotografen die op deze manier werkt. Als je met een schuin oog kijkt naar vooral Amerikaanse fotografen die zichzelf ‘fine art’ noemen dan lijkt deze term vooral te worden gebruikt om de bijna oneindige perfectionering van het beeld via nabewerking goed te praten. Ik ben mij bewust dat ik nu voorzichtig de sfeer van een waardeoordeel laat vallen maar dat moet je me maar even vergeven. Wanneer je jezelf toe laat om tot het bittere eind te perfectioneren in kleur, licht, etc., ontstaat voor mij persoonlijk een beeld wat zijn interessantie (is dat een woord? Word zegt van niet maar je snapt wat ik bedoel) verliest. Maar goed, nu kom ik op het punt dat ik beter een column had kunnen schrijven dan een ‘making of’ dus laat ik terugkeren bij mijn vuurtoren.

N.B.: De foto’s van de ochtend met Frank kun je zien in het Natuurfotografie Magazine!

Lange sluitertijd

De basis van de manier die ik die ochtend vooral heb gezien is het werken met extreem lange sluitertijden. Dan denk je alle minuten ipv seconden. Hoe langer, hoe minder detail er in water en lucht overblijft. Nu heb ikzelf geen 15 stops ND-filter of meer en heb daarom met mijn 4 en 8 stops moeten stacken. Dankzij het grauwe weer kwam ik daarmee op een aantal minuten zonder meteen in torenhoge diafragma getallen te vervallen. Deze techniek heb ik in de middag ook toegepast op de vuurtoren van Breskens.

Het beeld zoals uit de camera kwam. Omdat ik hier met mijn statief ín het opkomende water stond (wat ervoor zorgt dat per golf je poten wegzakken) ervoor gekozen om niet té extreem lange sluitertijden te gebruiken. Op die manier had ik meer tijd om opnieuw te maken. Totaal 1,5 minuut sluitertijd.
Het beeld zoals uit de camera kwam. Omdat ik hier met mijn statief ín het opkomende water stond (wat ervoor zorgt dat per golf je poten wegzakken) ervoor gekozen om niet té extreem lange sluitertijden te gebruiken. Op die manier had ik meer tijd om opnieuw te maken. Totaal 1,5 minuut sluitertijd. Fotograaf: Johan van der Wielen
Het nabewerkte fine art beeld.
Het nabewerkte fine art beeld. Fotograaf: Johan van der Wielen

Minimalisme

Fine art vertaalt zich vaak in de drive tot het komen tot de absolute essentie, vaak een abstract minimalisme. Voor mij is bovenstaand beeld prima maar ik ben toch ook nog een keer aan de slag gegaan zonder de voorste palenrij. Ook omdat ik inmiddels zóver ín zee stond dat het enige gat in mijn schoenen (de bovenkant) iets té vaak met het water in aanraking was gekomen.

Het beeld zoals uit de camera kwam. Wederom 1,5 minuut sluitertijd omdat ik nog steeds ín het water stond. Zoals Frank zei: ik ga niet voor de beste foto maar voor het beste beeld. Het beste beeld definieert hij als ‘alle informatie die nodig is voor de nabewerking’. Dat is dit beeld ook.
Het beeld zoals uit de camera kwam. Wederom 1,5 minuut sluitertijd omdat ik nog steeds ín het water stond. Zoals Frank zei: ik ga niet voor de beste foto maar voor het beste beeld. Het beste beeld definieert hij als ‘alle informatie die nodig is voor de nabewerking’. Dat is dit beeld ook. Fotograaf: Johan van der Wielen
Hetzelfde beeld maar nu nabewerkt. De donkere randen in water en wolken verder aangezet en het contrast vergroot in zwart/wit.
Hetzelfde beeld maar nu nabewerkt. De donkere randen in water en wolken verder aangezet en het contrast vergroot in zwart/wit. Fotograaf: Johan van der Wielen

Ik zal eerlijk bekennen dat ik enorm blij ben mee te zijn gegaan met Frank en het een keer zelf gedaan te hebben maar of het mijn stijl gaat worden, ik vermoed van niet. Ik ben toch té dol op kleur en licht. Aan de andere kant is het nooit weg om alles in het leven een keer gedaan te hebben, het verrijkt je kennis en ervaring en zorgt ervoor dat je op onverwachte momenten heel andere beelden kan maken dan je altijd doet. What’s next? Lensbaby’s? Camera traps? Modellen?

Johan

2 reacties

  1. Moi Johan! Gefeliciteerd met deze making of die ook een van je naar mijn mening betere columns is en een essentie raakt van veel eerder ‘gezeik’ van mijn kant (overigens in merendeel níet naar jou toe): hoe je het ook noemt – fine-art, creabea, artyfarty of de nu eenmaal altijd mislukte eindjes van de film – al die creativiteit heeft geen drol te maken met natuurfotografie omdat natuurfotografie nu eenmaal een technisch lastige documentaire discipline is met natuur in de hoofdrol, kost ook nog eens veel te veel tijd en dat is dus onbetaalbaar…. Wat je al dan niet “interessantie” (ja, geinig woord uitgevonden) vindt is aan jezelf maar de essentie is dat de insteek principieel verschillend is. Aldus heb je natuurfotografen en mensen die natuur fotograferen, het laatste onontkoombaar omdat nu eenmaal alles, álles natuur is! Er zijn er natuurlijk ook die aan beide doen.
    Hoe komt het nu dat natuurfotografie zo geïnfiltreerd is door whatever-art (niet omgekeerd want op dat kiekjes maken wordt vanuit het egocentrische kunstemakerschap hooghartig neergekeken – dat was in mijn kunstacademietijd jaren 70 al zo)? Volgens mij kan dat zijn omdat de meeste mensen, ook die zich modieus voegen naar natuurgeïnteresseerdheid, eigenlijk niets met natuur hebben en er (onderzocht!) ook nog eens steeds minder van weten!
    Hoe komt het nu dat natuurfotografie. nl daar zo enthousiast in mee gaat? Verdienmodel misschien??
    Open einden. Vraagtekens. Ik weet ook niet alles, weet vooral veel niet en zit als natuurkieker frequent verlegen om wetenschappelijk medewerkers in een of andere vorm, maar weet wel wat wel/geen natuurfotografie is, denk ik toch. Die bushalte-zeepuppies, dát is een natuurkiekje vol betekenis, lagen en zelfs wat kunstgerelateerdheid (zie surrealisme) maar dat weet je zelf toch ook wel. En ik zeg inderdaad expres kiekje, zónder gedenigrerende betekenis want máák het maar eens! Zo’n verkunstte vuurtoren daarentegen… 14 in een dozijn sinds de jaren 60 en eerder zelfs al. Waarneming. nl laat toch ook als geen ander zien dat het simpele kiekjes/bewijsplaatjes maken zo makkelijk nog niet is?

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

2 reacties

  1. Moi Johan! Gefeliciteerd met deze making of die ook een van je naar mijn mening betere columns is en een essentie raakt van veel eerder ‘gezeik’ van mijn kant (overigens in merendeel níet naar jou toe): hoe je het ook noemt – fine-art, creabea, artyfarty of de nu eenmaal altijd mislukte eindjes van de film – al die creativiteit heeft geen drol te maken met natuurfotografie omdat natuurfotografie nu eenmaal een technisch lastige documentaire discipline is met natuur in de hoofdrol, kost ook nog eens veel te veel tijd en dat is dus onbetaalbaar…. Wat je al dan niet “interessantie” (ja, geinig woord uitgevonden) vindt is aan jezelf maar de essentie is dat de insteek principieel verschillend is. Aldus heb je natuurfotografen en mensen die natuur fotograferen, het laatste onontkoombaar omdat nu eenmaal alles, álles natuur is! Er zijn er natuurlijk ook die aan beide doen.
    Hoe komt het nu dat natuurfotografie zo geïnfiltreerd is door whatever-art (niet omgekeerd want op dat kiekjes maken wordt vanuit het egocentrische kunstemakerschap hooghartig neergekeken – dat was in mijn kunstacademietijd jaren 70 al zo)? Volgens mij kan dat zijn omdat de meeste mensen, ook die zich modieus voegen naar natuurgeïnteresseerdheid, eigenlijk niets met natuur hebben en er (onderzocht!) ook nog eens steeds minder van weten!
    Hoe komt het nu dat natuurfotografie. nl daar zo enthousiast in mee gaat? Verdienmodel misschien??
    Open einden. Vraagtekens. Ik weet ook niet alles, weet vooral veel niet en zit als natuurkieker frequent verlegen om wetenschappelijk medewerkers in een of andere vorm, maar weet wel wat wel/geen natuurfotografie is, denk ik toch. Die bushalte-zeepuppies, dát is een natuurkiekje vol betekenis, lagen en zelfs wat kunstgerelateerdheid (zie surrealisme) maar dat weet je zelf toch ook wel. En ik zeg inderdaad expres kiekje, zónder gedenigrerende betekenis want máák het maar eens! Zo’n verkunstte vuurtoren daarentegen… 14 in een dozijn sinds de jaren 60 en eerder zelfs al. Waarneming. nl laat toch ook als geen ander zien dat het simpele kiekjes/bewijsplaatjes maken zo makkelijk nog niet is?

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: