Menu

Onderdeel van Pixfactory

Besanjelier

In het rivierengebied kun je met enig geluk de besanjelier tegenkomen. Een zeldzaamheid die in Nederland zijn noordgrens heeft. Het is een sierlijke anjersoort die na de bloei een prachtige glanzend zwarte bes vormt.
De besanjelier dankt zijn naam aan de opvallende glanzend zwarte besvrucht.
De besanjelier dankt zijn naam aan de opvallende glanzend zwarte besvrucht. Fotograaf: Ron Poot

De besanjelier is een klimmer, die zich graag langs de hagen en heggen van het rivierengebied omhoog werkt. In Nederland is het een zeldzaamheid, in zuidelijker landen heb je veel meer kans hem langs een rivier tegen te komen. Wie weet zorgt de klimaatverandering nog wel voor een toename van deze fraaie plant.

De geelgroene bloemen vallen niet erg op maar zijn wel fraai van vorm.
De geelgroene bloemen vallen niet erg op maar zijn wel fraai van vorm. Fotograaf: Ron Poot

Het is een plant uit de anjerfamilie, maar wel een vreemde eend in de bijt. Ten eerste omdat het een klimplant is en ten tweede omdat hij een besvrucht heeft. Bij andere anjersoorten zie je deze kenmerken niet.

De besanjelier heeft lange slappe stengels, die wel een paar meter lang kunnen worden. De plant klimt graag langs heggen en struwelen omhoog. Ranken of hechtwortels heeft hij niet, hij moet eenvoudigweg steunen op de naburige struiken om omhoog te groeien.

De glanzend zwarte bessen vallen gemakkelijk op. Als je die eenmaal gevonden hebt, zijn de minder opvallende maar mooi gevormde bloemen ook snel te ontdekken. Die zijn groenachtig wit met vijf sierlijk gekrulde kroonbladen. In het bloemhartje zie je al het begin van de besvrucht. Eerst nog groen, maar bij rijpheid zwart van kleur.

Van opzij zie je de jonge besvrucht met op de top drie draaddunne stijlen.
Van opzij zie je de jonge besvrucht met op de top drie draaddunne stijlen. Fotograaf: Ron Poot

Fototips

  • De bloem en de vrucht lenen zich goed voor macrofotografie. Met een macrolens kun je mooi een enkele bloem of vrucht isoleren van de achtergrond.
  • Een compactcamera met macrofunctie is juist weer mooi om de plant in zijn omgeving te laten zien. Daar de besanjelier een typische rivierensoort is, is het meenemen van het rivierlandschap in je beeld zeker van toegevoegde waarde.
  • Bij het fotograferen met een macrolens is het mooi om een vervagende achtergrond te creëren. Dit kan door een groot diafragma in te stellen. Nadeel is dat je dan minder scherptediepte in bloem of vrucht hebt. Maak daarom een serie foto’s met een reeks van oplopende diafragmawaarde, bijvoorbeeld f/2,8 – f/4 – f/5,6 – f/8 zodat je de beste eruit kunt kiezen.
  • Als je tegen een lichte achtergrond fotografeert, kun je het best een of enkele stops overbelichten. Dan komt de bloem of vrucht goed belicht in beeld en de achtergrond krijgt een zachte lichte tint.
  • Zorg ervoor dat je enkele opvallende bloemdelen in één vlak krijgt, bijvoorbeeld de stempel en enkele bloemblaadjes. Dan zijn de delen die minder scherp in beeld zijn minder storend.
  • Het is een zeldzame soort, wees daarom extra voorzichtig en beschadig de plant niet bij het fotograferen.
    Tegen een lichte achtergrond is het raadzaam enkele stops over te belichten om de plant er goed op te krijgen.
    Tegen een lichte achtergrond is het raadzaam enkele stops over te belichten om de plant er goed op te krijgen. Fotograaf: Ron Poot

    Om meerdere bloemen scherp te krijgen is het de kunst ze in een vlak te fotograferen.
    Om meerdere bloemen scherp te krijgen is het de kunst ze in een vlak te fotograferen. Fotograaf: Ron Poot

Leefomgeving

Langs de grote rivieren (Gelderland). Op voedselrijke grond, in heggen en bosranden

Vindtijd

Juli-augustus

Bescherming

Zeer zeldzame soort

Kwetsbaarheid

Staat als ‘bedreigd’ opgenomen in de rode lijst van vaatplanten.

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

De bessen van de besanjelier bevatten weinig vruchtvlees en zijn daardoor niet echt in trek bij vogels. De plant heeft echter nog een andere verspreidingsstrategie. Losrakende stengels die met de rivier meegevoerd worden, kunnen heel goed elders weer uitgroeien tot een nieuwe plant.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: