Menu

Onderdeel van Pixfactory

De fascinerende, mysterieuze bidsprinkhaan

Fascinerend, mysterieus, bijzonder… zo omschrijft Hans Jansen zijn ontmoeting met een wel heel speciaal insect, de bidsprinkhaan. In dit artikel zijn fotoreportage en achtergrondinformatie over dit wonderlijke diertje.
Europese bidsprinkhaan
De Europese bidsprinkhaan. Fotograaf: Hans Jansen

Bidsprinkhanen komen in Nederland (vrijwel) niet voor en in België is het een zeldzaamheid. De Europese bidsprinkhaan (Mantis religiosa) leeft met name in de landen rondom de Middellandse Zee.

Vooral door de sierlijke gedaante met lange hals, karakteristieke houding en mooie sprekende kop zijn ze bijzonder fotogeniek. Ze kunnen 6 -7 cm groot worden. Wereldwijd zijn er vele soorten, maar in Europa is deze soort het meest algemeen.

Er zijn overigens in de laatste jaren wel enkele meldingen gedaan van een mogelijke vestiging en voortplanting van de soort in Zuid-Limburg. Hierdoor wordt het wellicht ook een Nederlandse soort. Hiernaast breidt de soort zich ook in Vlaanderen uit.

De bidsprinkhaan is geduldig in de jacht op een prooi. Fotograaf: Hans Jansen

Naamgeving

De naamgeving bidsprinkhaan is overigens wel misleidend, want het is geen sprinkhaan én ze zijn zeker ook niet in gebed. Ze behoren niet tot de familie van de sprinkhanen, maar zijn meer verwant aan de groep van de kakkerlakken. Ze springen ook niet als een sprinkhaan, maar kruipen weg bij gevaar, ze verschuilen zich en zitten doodstil en vertrouwen op hun schutkleur. Ik heb een enkele keer gezien dat ze op de vleugels gingen om dan vervolgens zeker 10-20 meter verderop ergens te landen, maar dat komt zelden voor. Op zulke momenten ontdek je ze overigens wel gemakkelijker, want ze zijn moeilijk te vinden in het gras.

…gracieus en stijlvol… Fotograaf: Hans Jansen

Roofdieren

De karakteristieke stilzittende houding van de bidsprinkhaan met gevouwen voorpoten suggereert een rustige “gebedshouding”. Die rustige gracieuze houding in combinatie met het slanke uiterlijk geeft een fascinerend beeld van het insect. Ze zitten dan geduldig stil en wachten tot ze een prooi in hun omgeving kunnen pakken. Het zijn vleeseters en staan bekend als vrij agressieve roofdieren. De gevouwen voorpoten zijn dan opeens de vanghaken en ze pakken elke prooi die in de buurt komt. De prooi bestaat vaak uit vliegen, motten, sprinkhanen, bijen enz.

…onbeweeglijk en bijna onzichtbaar stil… Fotograaf: Hans Jansen

Fototips

  • De bidsprinkhaan is echt een mooie vakantiesoort om op te letten en mee aan de slag te gaan. Hun sierlijke verschijning met mooie driehoekige kop met grote ogen maakt het een boeiend fotografie onderwerp.
  • Mijn ervaring is dat het vinden van bidsprinkhanen in het veld door hun camouflage niet eenvoudig is. Ze vallen ook niet op door hun beweeglijkheid.
  • Als je ze eenmaal hebt ontdekt, is het voor de fotografie juist wel weer “gemakkelijk“ doordat ze vrij stil op hun plek blijven zitten en niet direct wegspringen of vliegen. Ze draaien soms wel van je af, zoals je dat ook wel bij juffers ziet.
  • Alleen als ze echt bedreigd worden, kunnen ze wegvliegen. Je kunt er dus rustig bij gaan zitten en verkennen hoe je ze karakteristiek kunt vastleggen.
  • De achtergrond is vaak wel storend, als ze wegkruipen in het langere gras. Door met je hand in hun richting te gaan kun je ze wel een beetje “begeleiden” en verleiden om te kruipen naar een wat mooiere positie. En dan ontstaat de mooie uitdaging om ze sfeervol vast te leggen.
De fascinerende, mysterieuze bidsprinkhaan. Fotograaf: Hans Jansen

Leefomgeving

Droge graslanden, kalkhellingen, wegbermen, spoorwegterreinen.

Vindtijd

Zomerperiode.

Bescherming

Exoot. Niet wettelijk beschermd.

Kwetsbaarheid

n.v.t.

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

Over de voortplanting van deze soort is veel onderzoek gedaan en beschreven, omdat dit vooral voor het mannetje een hachelijke zaak is. De kans is namelijk groot dat het mannetje tijdens of na de paring door het hongerige vrouwtje wordt opgegeten. Je moet er dus als mannetje wel veel voor over hebben om de alleenstaande moeder niet alleen je genen, maar ook voldoende voedingsstoffen mee te geven voor het nageslacht. Onderzoekers hebben ook ontdekt dat een hongerig vrouwtje met haar geurstoffen mannetjes kan lokken en ook al vóór een gewenste paring begint met het oppeuzelen. Bij een hongerig vrouwtje kun je dus beter even uit de buurt blijven als man! Men noemt dit seksueel kannibalisme. Deze “opoffering” is overigens helemaal ten gunste van de voortplanting van de soort en dit komt ook bij sommige andere insectensoorten voor. Maar het blijft wel sneu voor het mannetje. Het vrouwtje zet daarna de bevruchte eitjes af met een kleverig schuim op stenen of takken. Dit schuim verhardt in een cocon, tot er het volgende voorjaar en een jonge nimf uit kruipt. De levenscyclus van de bidsprinkhaan is één jaar.

…rustig wachten op een prooi… Fotograaf: Hans Jansen

2 reacties

  1. Bijzonder verhaal Hans over de bidsprinkhaan die geen sprinkhaan is en ook het bidden vreemd is. Mooie foto’s ook tegen een mooie zachte overlopende groene kleur :). Groet

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

2 reacties

  1. Bijzonder verhaal Hans over de bidsprinkhaan die geen sprinkhaan is en ook het bidden vreemd is. Mooie foto’s ook tegen een mooie zachte overlopende groene kleur :). Groet

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: