De gekraagde aardster bestaat uit een bolvormig deel in het midden, die doet denken aan een stuifzwam. Daar vormt hij de sporen. Bij rijpheid ontstaat er een opening aan de bovenkant waar de sporenwolkjes uit ontsnappen. Als een vulkaan met een kratermond. Kenmerkend voor de soort is dat de opening franje-achtig gewimperd is.
Rondom de bolvormige zwam zit een extra laag, die in de loop van de tijd naar buiten omkrult en in slippen uiteen barst. Zo ontstaat de stervorm waar deze zwam zijn naam aan te danken heeft. Vaak (niet altijd) zit rond het bolletje een extra rand, de kraag. Vandaar de soortnaam: gekraagde aardster.
Aardsterren groeien op de grond. Het zijn saprofieten, dat wil zeggen dat ze leven van dood plantenmateriaal. Er zijn diverse soorten aardsterren, de meeste zijn zeldzaam. De gekraagde aardster is de algemeenste. Je kunt hem vinden in parken, bossen en duinen. Ze houden van iets open plekken, vaak tref je ze langs het pad. Al vroeg in de herfst kun je ze aantreffen. Hun typische stervorm ontstaat als ze rijp worden en de slippen naar buiten buigen. Deze sterretjes kun je de hele winter en zelfs tot in het voorjaar nog tegenkomen.
Fototips
- Aardsterren vallen weinig op als ze in het bos tussen de bladeren groeien. Als je er een vindt, kijk in de omgeving of er nog meer exemplaren groeien. Ze groeien vaak in kleine groepjes.
- Fotografeer vanuit verschillende perspectieven. De opvallende stervorm zie je alleen van bovenaf goed (vogelperspectief). De vorm van het buikvormige middendeel zie je beter vanuit laag standpunt (kikkerperspectief).
- Maak gebruik van een statief of rijstzak als de lichtomstandigheden (in het bos) slecht zijn.
- Probeer de sfeer van de herfst te vangen in je foto door herfstkleuren in je foto te betrekken in de achtergrond (gele of rode herfstbladeren) of juist iets onder te belichten voor een mystiek effect.
- Met een macrolens en open diafragma kun je voor- en achtergrond doen vervagen waardoor een sfeerrijk beeld ontstaat.
- Wil je de aardster extra goed doen uitkomen: belicht hem dan bij met bijvoorbeeld een led-lampje.
- Rijpe aardsterren herken je aan de opening. Je kunt ze laten stuiven door zachtjes op het bolletje te tikken. De kunst is om dat vast te leggen door goed te timen en met kunstlicht (lampje of flits) het wolkje stuivende sporen te belichten.
Verspreidingskaart
Meer weten?
En dan nog dit!
De gekraagde aardster is de algemeenste aardster. Vooral op kalkhoudende grond (bijvoorbeeld de duinen) kun je andere soorten aantreffen, let goed op de kenmerken. Soms vind je die ook in het binnenland op aangevoerd kalkrijk duinzand. Ze hebben soms grappige volksnamen zoals de peperbus die meerdere openingen heeft of het weerhuisje, waarbij de slippen bij droogte weer inrollen.
Wat top, mooie foto’s sfeervol! En bij wandelen 7 november in speulderbos/Stakenberg zagen er een prachtig groepje! Nog nooit eerder gezien en we wisten niet wat het was. Thx voor foto’s en info. Heb ook mooie foto’s kunnen maken.
Leuk te horen, dank je!
Leuk om juist een bepaalde soort paddenstoel uitgelicht te zien. Niet bepaald de makkelijkste om te fotograferen, maar dat is je goed gelukt, Ron. Ze zijn heel sfeervol!
Dank je wel, Laura!