.Kieviten broeden in weilanden, op akkers en op kwelders. Al in de winter verschijnen daar de eerste broedvogels. Met hun zang, een luid “kie-wit, wit, wit-zie, wit”, laten ze concurrenten weten dat dit territorium al bezet is. Vaak doen ze dit aan de hand van een buitelende baltsvlucht waarbij de brede vleugels goed zichtbaar zijn. Aan die brede, zwart-witte vleugels heeft de kievit zijn Engelse naam te danken: Lapwing. Daarnaast heeft de kievit de reputatie van zeer felle verdediger van zijn nest tegen rovers. Waardoor andere weidevogelsoorten zoals grutto, tureluur en scholekster graag in de buurt van kieviten broeden.
Het eerste kievitsei
Kieviten hebben één legsel per jaar van meestal vier eieren. Mocht het eerste legsel mislukken, dan beginnen ze vaak aan een tweede legsel. De jaarlijks terugkerende traditie naar het zoeken van het eerste kievitsei levert meestal een vondst begin maart op (heel soms eind februari), maar dit zijn uitzonderingen. Het broedseizoen begint voor de meeste vogels half maart en eindigt in juni. De eieren worden zo’n vier weken bebroed. Als de jongen uit het ei komen gaan ze meteen aan de wandel, maar blijven dan nog wel in de buurt van het nest. De eierschalen worden door de oudervogels uit het nest verwijderd, omdat de witte binnenkant van de eieren kan werken als een magneet voor predatoren. Vijf tot zes weken na het uitkomen van de eieren zijn de jongen groot genoeg om te kunnen vliegen en verlaten de vogels het broedgebied.
Bedreigingen voor de kievit
Het gaat niet goed met de kievit in zowel Nederland als België. In 40 jaar tijd is de populatie met meer dan 60% afgenomen en voorlopig lijkt die trend nog door te zetten. De belangrijkste oorzaak is de verslechtering van het boerenland voor kieviten. Door een steeds lagere grondwaterstand is het voedsel (bodemdieren) onbereikbaar geworden. Daarnaast is het boerenland steeds eentoniger van opbouw geworden. De variatie in type grasland, die de kievit hard nodig heeft om te nestelen en de jongen te voeden, is bijna overal verdwenen. Er zijn meer gevaren: in Frankrijk mogen kieviten op trek nog steeds bejaagd worden. En dat zijn vaak broedvogels uit België en Nederland. De kievit staat nog niet op de Rode Lijst van bedreigde vogels, maar is door Vogelbescherming wèl opgenomen in de Oranje Lijst van Nederlandse broedvogels. De Oranje Lijst is een waarschuwingslijst zodat actie kan worden genomen om te voorkomen dat de soort daadwerkelijk op de Rode Lijst terecht komt.
2 reacties
Mooi artikel en dito foto’s. Maar op een essentieel punt incompleet. Naast het grasfalt dat heeft gezorgd voor een zeer forse krimp van broedgebied, wordt het aantal weidevogels op de overgebleven broedgebieden gedecimeerd door met name de vos en de alsmaar groter wordende populatie van de steenmarter.
Willen we de weidevogels behouden dan zal de populatie-omvang van deze predatoren beperkt moeten worden. Als we niets doen, dan zijn de weidevogels straks verleden tijd en misschien alleen nog in streng beveiligde reservaten te zien.
Het is jammer dat de meeste natuurorganisaties dit niet willen of durven te benoemen, waarschijnlijk uit angst voor ledenverlies.
Beste meneer Sibma, er is meters wetenschappelijke literatuur die ondersteund dat een predatorenstand geregeld wordt door de prooistand, niet andersom. Muizenjaren cyclus bepaalt het fluctueren van de uilen- en valken stand, om een willekeurig voorbeeld te noemen. Weidevogels verdwijnen omdat hun biotoop is veranderd, lees: verdwenen. Dat de ‘streng beveiligde reservaten’ relicten zijn die predatoren verhevigd aantrekken is logisch en temeer reden de biodiversiteitsdraagkracht op het platteland te herstellen.