Menu

Onderdeel van Pixfactory

Muurvaren, van rotsplant naar stadsplant

Oude muren zijn een schatkamer voor allerlei planten, mossen en korstmossen. Eigenlijk zijn het verdwaalde rotsbewoners die zich ook thuisvoelen op verweerde muren. De muurvaren is een van de algemenere muurplanten. Een klein varentje dat in elke stad wel een plekje weet te vinden.
Muurvaren
De muurvaren groeit in voegen met verweerd cement. Fotograaf: Ron Poot

Meestal heb je bij varens grote veervormige bladen in gedachte. Niet bij het muurvarentje, dat is maar een kleintje. Pas als je een blaadje omdraait zie je de bruine sporenhoopjes zitten en dat maakt het een volwaardig lid van de orde van varens.

De varenblaadjes zijn onregelmatig vertakt en de vertakkingen eindigen in een driehoekig, gekarteld deelblaadje. De jonge blaadjes zijn eerst nog opgerold, ook heel kenmerkend voor varens.

Muurvaren is niet heel kieskeurig, op een oud tuinmuurtje, bij een brug of in een steeg, als de stenen maar een beetje verweerd en vochtig zijn.

Oude bakstenen bevatten veel kleur en vormen een mooi decor. Fotograaf: Ron Poot

De sporenhoopjes zijn mooi om door een loep te bekijken. Dan zie je de bolvormige sporendoosjes zitten, waarin de sporen rijpen. Rondom het doosje zit een soort stevige rupsband. Bij droogte en rijpheid strekt deze band zich en dan scheurt het ronde doosje open. De sporen waaien weg en zorgen zo voor de verspreiding van de soort.

Fototips

  • Betrek de natuurlijke omgeving van de muurvaren in je opname: de stad! Dan hoeft het plantje niet groot in beeld en maak je een landschaps(stads-)foto. Groothoeklens of een smartphone volstaan vaak al.
  • Let op de andere muurplanten, inclusief mossen en korstmossen. Rijke muurbegroeiingen zitten vol met allerlei soorten en kleuren.
  • Wil je meer details, dan is de macrolens prettiger. Met open diafragma kun je de achtergrond lekker laten vervagen zodat de scherpe details nog beter uitkomen.
  • Voor de sporen kun je ook een blaadje vol sporen meenemen en thuis studio opnamen maken. Door het tussen twee glasplaten te leggen krijg je een scherp beeld met weinig scherptediepte. Gebruik dan led-lampen voor goed wit licht.
  • De sporendoosjes waar de rijpe sporen in zitten zijn erg klein, dan heb je wel 10x vergroting nodig. Het eenvoudigst kan dat door met een compactcamera of smartphone door een microscoop te fotograferen. Zelfs door een (goede) loep kan volstaan!
Muurvaren tegen een lichte achtergrond. Fotograaf: Ron Poot

Leefomgeving

Oude vochtige en verweerde muren.

Vindtijd

Hele jaar te vinden. Rijpe sporen van juni – oktober.

Bescherming

Niet wettelijk beschermd.

Kwetsbaarheid

Oude muren met een rijke vegetatie zijn een kostbaar cultureel en natuurhistorisch erfgoed. Veel zeldzame muurplanten zijn rode lijst soorten en/of wettelijk beschermd.

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

In Maastricht is er zelfs een oude stadsmuur tot natuurmonument verklaard. De Hoge Fronten zijn beschermd natuurreservaat, niet alleen vanwege de muurflora maar vooral vanwege het voorkomen van de muurhagedis. Het is de noordelijkste vindplaats van deze muurbewoner.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: