Menu

Onderdeel van Pixfactory

Valse teervlekkenzwam

Begin oktober zit ik doorweekt, smerig en wazig op een omgevallen boom voor mij uit te staren. Wanneer men mij ziet zouden ze kunnen denken dat ik maanden geïsoleerd in de wildernis heb geleefd. Dit wazige gevoel komt overigens niet door het consumeren van deze zwam, maar door een lange tijd op de kop hangen onder deze zwam. Maak kennis met de Valse teervlekkenzwam en wie weet lig jij er straks ook zo bij!
Valse teervlekkenzwam
De valse teervlekkenzwam, zijn naam is wat lelijk, maar deze paddenstoel schittert als nooit tevoren. Fotograaf: Danny Slijfer

De Valse teervlekkenzwam klinkt als een lelijk scheldwoord, wie verdient er nou zo’n naam? Misschien iemand die het bloed achter je nagels haalt en je wel wat kan… Maar vergis je niet, onder deze wat nare naam schuilt een heuse beauty. De zwam en ik als natuurfotograaf hebben vorig jaar zelfs samen geschitterd als eervolle vermelding op de Groene Camera. Dat is niet niks, dus ik vind dat deze Valse teervlekkenzwam wat van mij te goed heeft! Als dank daarvoor geef ik hem een podium op dit platform zodat er meer bekendheid komt over deze zwam, want hij verdient het en is het meer dan waard. Maar om zijn schoonheid te ontdekken heb je wel de nodige kennis nodig. Hopelijk vinden jullie hem net zo bewonderenswaardig en wordt hij straks ook door jullie op zijn mooist vastgelegd!

Ondanks de naam Valse teervlekkenzwam is het een schoonheid, met deze foto behaalde de fotograaf zelfs een plekje bij de Groene Camera
Ondanks de naam Valse teervlekkenzwam is het een schoonheid, met deze foto behaalde de fotograaf zelfs een plekje bij de Groene Camera. Fotograaf: Danny Slijfer

De Valse teervlekkenzwam (Ischnoderma resinosum) behoort tot het rijk der schimmels en is een buisjeszwam. Het is een vrij nieuw ontdekte soort. Pas in 2012 kwamen ze erachter dat dit een nieuwe soort is, hij is namelijk altijd aangezien voor zijn neefje de teervlekkenzwam. Het grote verschil is echter dat deze alleen op naaldhout groeit. De Valse teervlekkenzwam groeit alleen op dood hout van de beuk. Een ander verschil is de kleur; het vruchtvlees van de Valse teervlekkenzwam is lichter van kleur, ook wel licht okerbruin genoemd. De kleur van de Teervlekkenzwam is meer donker tabaksbruin. Daarnaast is ook de witte afgeronde rand en de hoed van de Valse teervlekkenzwam dikker. Verder is de hoed oppervlakte donzig-korrelig, radiaal gewimpeld en bevat het donkere vlekken. De bovenkant is vaak roodbruin van kleur en bevat donkere zwarte banden. Raak je de hoed aan dan zie je dat de kleur van de hoed bij aanraking donkerder wordt. Wanneer de Valse teervlekkenzwam ouder wordt zal deze veranderen in een zwarte kleur.

De zwam op de bast van een omgevallen beuk, die langzaam aan het vergaan is.
De zwam op de bast van een omgevallen beuk, die langzaam aan het vergaan is. Fotograaf: Danny Slijfer

Heel leuk deze bovenstaande beschrijving, maar waar het ons als natuurfotografen vooral om draait zijn de zweetdruppels van de Valse teervlekkenzwam. Want eerlijk gezegd zijn de zwammen zonder druppels een nogal saai en niet bepaald een dankbaar fotografie onderwerp. De goudgele tot bloedrode guttatiedruppels zijn niet op elk moment zomaar te vinden. Ze zijn te zien bij droog weer, maar alleen wanneer de zwam groeit. Tijdens deze groei zuigt de zwam grote hoeveelheden water op. Het overschot aan water raakt hij kwijt door druppelvorming. Ook bij nat weer zijn er guttatiedruppels te vinden. De zwam werkt dan als een spons en neemt veel regenwater op, ook dit overtollige regenwater moet hij kwijt waardoor er guttatiedruppels ontstaan. De kleur van de druppels zijn te danken aan de kleur van het water wat hij opzuigt. Zitten er gekleurde stoffen in dit water dan zullen de druppels ook deze kleur gaan aannemen.

Fototips

  • Wanneer vind je nou de mooist druppels? De zwammen zijn op hun mooist tijdens regenachtige dagen of dagen met een hoge luchtvochtigheid. Echter het komt wat nauwkeuriger, te veel regen is niet goed dit zorgt ervoor dat de druppels onder de hoed gaan samenvloeien tot één nat geheel. Te weinig regen met een te lage luchtvochtigheid is ook niet ideaal, want dit geeft te weinig druppels. De beste manier om met een mooi resultaat thuis te komen is om precies tussen deze droge en natte weeromstandigheden in te zitten. Wat mij betreft is de perfecte timing als het de nacht ervoor geregend heeft en het is de volgende ochtend droog. Je vind dan de ware schoonheid van deze zwam!
  • Ook handig, trek oude kleding aan die vies mag worden, want de zwammen zitten vaak laag bij de natte en vieze grond. Een klapschermpje gebruiken op zo’n moment is een aangename luxe. Scheelt flink wat kramp in je nek.
  • Gebruik een zaklampje, want vaak ligt de onderzijde van de hoed van de zwam, maar ook de druppels in de schaduw. Met een klein hulpmiddel licht je de guttatiedruppels prachtig op.
  • Gebruik bij voorkeur warm licht dit zal ten goede komen aan de goudgele uitlopend tot bloedrode kleuren van de druppels.
    Details van de Valse teervlekkenzwam gevormd door de natte omstandigheden.
    Details van de Valse teervlekkenzwam gevormd door de natte omstandigheden. Fotograaf: Danny Slijfer

    De zwam in zijn omgeving, een donker bos volop in herfstachtig weer.
    De zwam in zijn omgeving, een donker bos volop in herfstachtig weer. Fotograaf: Danny Slijfer

Leefomgeving

De zwam is te vinden op dode omgevallen beukenbomen, overgebleven stronken of op dood hout in nog levende beuken of op oude wondplekken op de stam. Hij is ons land te vinden in de loof- of gemengde bossen en dan hoofdzakelijk in het midden van ons land. De zwam is een stuk schaarser in het noorden en het zuiden van ons land. De grootste vindkans maak je op en rond de Veluwe, want hier zijn het aantal waarnemingen veruit het grootst. Echter zijn ze ook te vinden in meer bereikbare ‘stedelijke’ gebieden, zoals grote tuinen bij villawijken, begraafplaatsen, parken en oude landgoederen.

Vindtijd

De valse teervlekkenzwam is vooral in de herfstmaanden een dankbaar fotografieonderwerp, een piek qua waarnemingen van deze zwam ligt in oktober.

Meer weten?

Bescherming

Niet beschermd

Kwetsbaarheid

Op zich gaat het goed met de Valse teervlekkenzwam en dat is te danken aan het huidige beheer. Niet alles hoeft meer netjes te zijn en aangeharkt te worden, dood hout mag blijven liggen wat ten goede komt voor vele insecten, vogels en dus ook voor de Valse teervlekkenzwam.

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

Wil je weten of je te maken heb met guttatie- of dauwdruppels proef dan eens een druppel. Deze zijn niet bepaald lekker, zuur, bitter en wat prikkelend.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: