Menu

Onderdeel van Pixfactory

Zonneharpen bespeel je ’s morgens vroeg

Op koude zonnige ochtenden kun je verrast worden door een prachtig verschijnsel: zonneharpen. Het zijn bundels zonlicht die door de boomkruinen heen het bos in schijnen en door de ochtendnevel zichtbaar worden. Ze geven een heerlijke sprookjesachtige sfeer. Het gebeurt maar soms en het duurt maar even. Om zonneharpen mooi vast te leggen is het verstandig voorbereid te zijn.
Ochtendsfeer. De opgaande zon op een nevelige ochtend. De boom splitst het licht in fraaie zonneharpen. Fotograaf: Ron Poot

De ingrediënten voor zonneharpen zijn: zonlicht, nevel en een geschikt bos. Dat betekent allereerst dat je afhankelijk bent van de weersomstandigheden. De meeste kans op succes heb je na een heldere koele nacht met weinig wind. Vooral in de nazomer en het begin van de herfst komen die omstandigheden regelmatig voor. Het zijn dezelfde omstandigheden waarbij grondmist boven de velden ontstaat. De nog warme lucht bevat in die periode overdag veel waterdamp die door de koude nacht zal condenseren tot mist. Als er weinig wind is zal die mist lekker blijven hangen tot de zon te sterk wordt en de mistdruppeltjes verdampen. Ook zal later op de ochtend vaak de wind opsteken en de nevel verdrijven.

Hoe de zonneharpen er uit zien hangt af van de stand van de zon en jouw positie ten opzichte van de zon. Hoe lager de zon, hoe meer de zonneharp uit horizontale bundels zal bestaan. Het kiezen van de juiste positie is wel belangrijk. Wil je bijvoorbeeld de zonneharpen in een laan met oude bomen fotograferen, dan moet je er rekening mee houden dat je een laan uitzoekt die (ongeveer) noord-zuid loopt, zodat de lichtbundels mooi vanaf de zijkant komen. Een bekend voorbeeld zijn de spectaculaire zonneharpen die vanuit het centrum van een solitaire boom schijnen. Dan gebruik je tegenlicht en moet je dus je positie zo kiezen dat je met de zon en de boom op een lijn staat.

Zonneharpen geven sfeer in een donker bos. Fotograaf: Ron Poot

Bij het fotograferen van zonneharpen werk je met grote tegenstellingen tussen licht en donker. Voor een optimaal resultaat is het wenselijk dat je camera een groot dynamisch bereik heeft, dat wil zeggen: veel nuances in donker en licht aankan. Door in RAW te fotograferen heb je een groter bereik dan in JPEG; ook helpt het door een zo laag mogelijke ISO te gebruiken. Een full-frame camera is duur, maar is juist met dynamisch bereik in het voordeel vergeleken met andere typen camera’s. Met gebruik van HDR technieken is het ook mogelijk je dynamisch bereik te vergroten.

Zonneharpen zijn niet voorbehouden aan het bos. Een prachtig voorbeeld is het zonlicht dat door gaten in een wolkendek schijnt en onder de wolken zonneharpen te voorschijn tovert. Deze worden ook wel wolkenstralen of jakobsladders genoemd. Een verschil is wel dat wolkenluchten met zonneharpen zich moeilijk laten voorspellen maar dat het fotograferen van zonneharpen in een bos best goed voor te bereiden is.

Zonnestralen door een gat in het wolkendek. Ze worden door de regendruppels zichtbaar. Fotograaf: Ron Poot

Fototips

  • Ken je plekjes in de buurt zoals bossen met open plekken, lanen en parken met oude bomen, landgoederen.
  • Let op de weersvoorspellingen, een zonnige morgen na een koude nacht geeft de meeste kans op nevelvorming en zonnestralen.
  • Zorg dat je met zonsopkomst op locatie bent, neem tijd om je plek in te nemen en composities te bepalen.
  • Bij grote licht-donker verschillen kun je een reeks opnamen maken met steeds 0,3 of 0,5 stop onder- en overbelichting (bracketing). Bij de nabewerking voeg je deze opnamen samen tot één geheel zonder over- en onderbelichte stukken (zie ook artikelen over HDR).
  • Fotografeer in RAW om bij de nabewerking meer ruimte te hebben om de licht-donker contrasten te versterken.
  • Werk eens met een telelens: de nevelige effecten zijn op afstand vaak beter in beeld dan als je dichtbij komt.
  • Werk vanaf statief (zeker als je telelens gebruikt) zodat je met weinig licht en toch een lage ISO kunt werken.
De opkomende zon achter een bomenrij geeft zonneharpen in de grondmist. Fotograaf: Ron Poot

Leefomgeving

Bossen met open plekken, landgoederen, oude lanen. Zonlicht en nevel.

Vindtijd

Augustus – november, ochtend.

Bescherming

n.v.t.

Kwetsbaarheid

n.v.t.

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: