Vogelfotografie vanuit de auto

Waarom de auto?

Voor de meeste vogelaars zal dat niet meteen logisch klinken want de auto is toch vooral een manier om van A naar B te komen. Er zijn echter een paar voordelen verbonden aan het fotograferen vanuit de auto die dit een populaire werkwijze maken.

Allereerst is er natuurlijk het comfort: je blijft droog en warm en je zit in een autostoel. Daarnaast is je actieradius groot, je kunt op elk moment beslissen om door te rijden naar de volgende plek die je wilt bezoeken. Het belangrijkste voordeel is echter dat vogels met een auto veel te makkelijker te benaderen zijn dan te voet. Dit heeft alles te maken met de wijze waarop vogels gevaar herkennen en daar op reageren.

Uitdaging

Veel vogels herkennen mensen instinctief als potentiële predatoren en dus als gevaarlijk. De meeste vogels vluchten dan ook op geruime afstand al voor ons weg. Om deze reden is het bij vogelfotografie altijd een uitdaging om dicht (genoeg) bij je onderwerp komen. Als jij er echter in slaagt om jezelf te ‘vermommen’ op zo’n wijze dat vogels je niet meer herkennen als mens, zul je merken dat je veel dichter bij kunt komen.

Voor de auto geldt dit ook. Vogels herkennen een auto veel minder als een gevaar dan een mens. Het resultaat is dat je dus veel dichter bij kunt komen met de auto voordat een vogel wegvlucht. Om deze reden wordt de auto vaak gekscherend de ‘mobiele schuilhut’ genoemd. Fotografie vanuit de mobiele schuilhut is dus een geschikte wijze om dichter bij de vogels in de buurt te komen maar er zijn wel een aantal do’s en don’ts. Daar zullen we in dit artikel bij stilstaan.

Voorbereiding

Allereerst is het aanschaffen van een rijstzak geen overbodige luxe. Een stabiele ondergrond waarop je je camera en lens kunt laten rusten tijdens het fotograferen zal er voor zorgen dat het aandeel scherpe foto’s dat je schiet aanzienlijk omhoog gaat. Ook is het belangrijk om te weten waar je heen gaat. Je kunt natuurlijk lang niet overal met de auto komen. Je moet dus op zoek naar mooie vogelgebieden die toegankelijk zijn met de auto. Omdat je niet stil kunt gaan staan op een N-weg is het handig om vooral te fotograferen langs kleine, verkeersluwe wegen.

Perspectief

Een nadeel van de auto is dat je vastzit aan één standpunt. Je kunt namelijk alleen fotograferen vanuit het raam van je autoportier. Dat is een handicap want perspectief is juist iets waar je normaal gesproken mee kunt spelen om je foto’s interessanter te maken. Misschien zie je wel eens een fotograaf door de knieën gaan of zelfs plat op de buik gaan liggen tijdens het fotograferen. Dat doen ze om hun standpunt te veranderen. Bij vogelfotografie kun je over het algemeen zeggen dat foto’s aan zeggingskracht winnen als je de vogel op ooghoogte fotografeert.

De auto

Dit is zeker geen wet van Meden en Perzen. Je kunt ook hele mooie foto’s maken met de camera omhoog of omlaag gericht, maar dat het doorgaans wel klopt wordt geïllustreerd in de twee bovenstaande foto’s. In de eerste foto zie je een dodaars die vanuit de auto is gefotografeerd. Deze dodaars zwom in een lager gelegen wetering langs de weg en de camera was dus naar beneden gericht. In de tweede foto zie je een dodaars die recht van voren is gefotografeerd, waarschijnlijk vanuit een drijfhut. Je ziet meteen dat deze foto meer tot de verbeelding spreekt dan de eerste foto. Doordat camera en object zich op dezelfde hoogte bevinden begeef je je als het ware in de wereld van de vogel. Met je auto kun je echter niet even door de knieën gaan. Je zult dus moeten hopen dat de vogel op ooghoogte komt zitten.

Gelukkig ben je niet helemaal aan het lot overgeleverd: er zijn veel vogels die graag op ooghoogte model voor je staan. Denk hierbij aan buizerds, tureluurs, grutto’s en alle andere vogels die graag op paaltjes zitten. Het Nederlandse buitengebied staat vol met hekwerken en paalzittende vogels zijn dus een dankbaar onderwerp voor vogelfotografen die vanuit de auto fotograferen. Naast paaltjes kun je ook denken aan bijvoorbeeld knotwilgen, struikgewas en hoge kruiden. Eigenlijk is ieder object waarin een vogel op ooghoogte naast een auto kan komen zitten in potentie geschikt.

Waar?

Er zijn talloze gebieden in Nederland waar je op deze wijze heerlijk kunt genieten van vogelfotografie. Je kunt in het Nederlandse platteland op veel plekken je geluk beproeven. Een aantal gebieden leent zich er zelfs uitzonderlijk goed voor. Denk bijvoorbeeld aan Polder Arkemheen (één van de laatste weidevogelbastions in Nederland), Polder Oosterwolde (met zijn roerdompen) en de Koudekerkse Inlaag (met vele roofvogels en in sommige jaren zelfs velduilen). Ken jij nog een gebied waar het uitstekend fotograferen is vanuit de auto? Laat het weten in de commentaren!

Naast gezellig kan het ook heel nuttig zijn om met zijn tweeën (of meer) op pad te gaan. Als de één rijdt, kan de ander namelijk met de camera in de aanslag in de bijrijdersstoel zitten. Je wint hiermee misschien maar een paar seconden maar vaak is dit al het verschil tussen wel of geen foto. Ook kun je op deze manier aan ‘drive-by fotografie’ doen. Schuwe vogels zoals buizerds gaan er zelfs bij het zien van een auto vaak al snel vandoor. Als je de auto echter niet helemaal tot stilstand laat komen kan het zijn dat de buizerd je het voordeel van de twijfel gunt. Langzaam voorbijrijdend kan degene in de bijrijdersstoel dan wat plaatjes schieten. Omdat je beweegt moet je wel letten op een extra korte sluitertijd om onscherpe foto’s te voorkomen.

Fotografie vanuit de mobiele schuilhut is dus een interessante manier om de hobby eens op een andere manier te benaderen. Kies een fraai en vogelrijk gebied uit en ga een keer op een mooie ochtend op pad en je zult merken dat je aangenaam verrast wordt!

Bouke ten Cate