Het is een varentje van de zandgronden. In de duinen en in de bossen van de zandgronden is de eikvaren een algemene soort. Hij houdt van vochtige lucht en daardoor zoekt hij graag de beschutting van bomen. Alleen aan de kust, waar de luchtvochtigheid hoog is, waagt hij zich buiten het bos en vind je hem zomaar in het open veld. Bij voorkeur aan de schaduwrijke noordkant van een duin.
Wat maakt de eikvaren tot een varen? Allereerst is het een sporenplant. Aan de onderzijde van vruchtbare bladen zie je ze al snel de sporen zitten. Het zijn ronde hoopjes. Als je met de loep kijkt, zie je dat elk hoopje uit enkele tientallen sporendoosjes bestaat. In die doosjes groeien de talrijke sporen die microscopisch klein zijn.
Een tweede kenmerk is het jonge blad. Die zijn bij varens altijd opgerold. Ook bij de eikvaren kun je die jonge ontrollende blaadjes goed zien.