Paardenbijter

In de familie van de glazenmakers vind je enkele van de grotere libellen die je in Nederland kan tegenkomen. Met een formaat van ongeveer zes centimeter is de paardenbijter nog steeds een flinke jongen, maar hij valt in het niet bij veel van zijn familieleden. Je zou er zomaar een minderwaardigheidscomplex aan kunnen overhouden. Misschien is dat stiekem ook wel de reden dat hij zich pas durft te laten zien als veel van de andere glazenmakers alweer bijna verdwenen zijn.
De paardenbijter is een algemene libel die je in veel verschillende biotopen tegen kan komen.
De paardenbijter is een algemene libel die je in veel verschillende biotopen tegen kan komen. Fotograaf: Bjorn van Lieshout

Gelukkig voor deze libellensoort is het helemaal niet nodig om zichzelf onzeker te voelen. Het is namelijk een prachtige libel en een gewild onderwerp voor veel natuurfotografen. Het voordeel van de paardenbijter is dat ze heel algemeen zijn en je kan ze ook nog eens bijna overal tegenkomen. Het is een echte zwerver, die je door het hele land kan vinden en ook nog eens in veel verschillende biotopen. Met een beetje geluk vind je ze zelfs in je eigen achtertuin.

Hoe herken je de paardenbijter

Glazenmakers zijn vaak lastig van elkaar te onderscheiden als je niet goed weet waar je op moet letten. De paardenbijter is dan nog één van de gemakkelijkste soorten om te herkennen. Twee belangrijke kenmerken waar je op kan letten zijn het formaat en de vliegtijd. Zie je in het najaar een kleine glazenmaker vliegen, dan weet je al bijna zeker dat het de paardenbijter moet zijn.

Maar als je het geluk hebt dat er één stil gaat zitten, dan zijn dit de kenmerken waar je op moet letten:

  • Een mozaïekpatroon van licht vlekken op een donker achterlijf.
  • Een kenmerkende ‘gele spijker’ op het tweede achterlijfsegment.
  • Een donker borststuk met twee lichte vlekken

    Jonge paardenbijters, die nog niet zijn uitgekleurd, zijn soms lastiger te herkennen. De kenmerkende spijker op het tweede achterlijfsegment is al wel zichtbaar, maar nog niet fel geel.
    Jonge paardenbijters, die nog niet zijn uitgekleurd, zijn soms lastiger te herkennen. De kenmerkende spijker op het tweede achterlijfsegment is al wel zichtbaar, maar nog niet fel geel. Fotograaf: Bjorn van Lieshout

Fototips

Paardenbijters zitten niet veel stil en als ze vliegen veranderen ze vaak van richting. Dit zorgt ervoor dat de vlucht van deze libellensoort nauwelijks te voorspellen is en dus ook moeilijk om te fotograferen. Om ze toch te kunnen fotograferen kun je het beste wachten totdat ze stilzitten. Hierbij zijn er twee momenten die bij uitstek geschikt zijn om ze te fotograferen. Dat is ’s morgens vroeg en tijdens het uitsluipen.

De paardenbijter fotograferen in de vroege ochtend

Net als alle insecten zijn paardenbijters koudbloedige dieren en hebben ze de warmte van de zon nodig om te kunnen vliegen. In de vroege ochtend is het vaak nog te koud en kun je deze libellen gemakkelijk benaderen zonder dat ze wegvliegen.

Het grootste probleem is om ze ’s morgens vroeg te vinden. Zoals ik al eerder aangaf zijn het echte zwervers en kun je ze dus overal tegen komen. Hoewel ze altijd naar het water terug moeten keren blijven ze daar niet rondhangen. Je moet dus ook een beetje geluk hebben om er één te vinden.

De paardenbijter fotograferen tijdens het uitsluipen

Een andere geschikte mogelijkheid is om de libel te fotograferen tijdens het uitsluipen. Voor meer informatie over het fotograferen van uitsluipende libellen lees je deze tutorial van Erik Nevels. Daarin vind je alle informatie die je nodig hebt over dit onderwerp.

Uitsluipende libellen zijn nog deels doorzichtig, wat vooral bij sterk tegenlicht bijzondere plaatjes kan opleveren. Let hierop als je een uitsluipende paardenbijter fotografeert.
Uitsluipende libellen zijn nog deels doorzichtig, wat vooral bij sterk tegenlicht bijzondere plaatjes kan opleveren. Let hierop als je een uitsluipende paardenbijter fotografeert. Fotograaf: Bjorn van Lieshout

Algemene tips voor het fotograferen van de paardenbijter

Als je een paardenbijter hebt gevonden om te fotograferen, let dan vooral op de achtergrond van de foto. De paardenbijter is nog steeds een vrij groot onderwerp. Wil je de paardenbijter in zijn geheel op de foto zetten, dan is er een groot stuk van de achtergrond zichtbaar op de foto. Vaak heb je niet het geluk dat ze mooi vrij zitten. Om te voorkomen dat dit zorgt voor een rommelige foto is het belangrijk om goed op je diafragma te letten. Je wilt voldoende scherptediepte hebben om de libel scherp op de foto te zetten, maar tegelijkertijd wil je het diafragma zo ver mogelijk open zetten om de achtergrond zo wazig mogelijk te houden.

Lukt het niet om een positie te vinden waarbij de paardenbijter mooi vrij op de foto komt, met een rustige achtergrond, ga dan eens dichterbij zitten en concentreer je op de details. Voor een geslaagde foto hoeft niet de hele libel op de foto te staan. Heb je al eens gekeken hoe bijzonder de rug van een libel is, waar de vleugels vastzitten aan het lichaam. Of maak een close-up van de vleugeladers. Er zijn voldoende detailopnames te verzinnen waarbij de achtergrond niet of nauwelijks een rol speelt.

Leefomgeving

Zoals al eerder vermeld kun je de paardenbijter door het hele land in allerlei verschillende biotopen tegenkomen. Voor de paring moeten ze echter weer naar het water terugkeren. Ook hierin is de paardenbijter niet heel erg kieskeurig. De larven kunnen overleven in veel verschillende stilstaande en langzaam stromende wateren.

Vindtijd

De paardenbijter is een late soort. Je kan deze libel vanaf begin juli, met een piek in augustus en september. Maar als de omstandigheden gunstig zijn kun je ze zelfs nog in november tegen komen

Bescherming

De paardenbijter is niet beschermd.

Kwetsbaarheid

De paardenbijter is een zeer algemene soort en dus niet kwetsbaar.

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

De paardenbijter jaagt graag op insecten die op paarden en runderen zitten. Je kan de paardenbijter daarom vaak rond vee zien vliegen. Soms vangen ze de vliegen en dazen van de vacht van deze dieren af. Het kan hierdoor lijken alsof de libel een paard bijt. Daar heeft hij dus ook zijn naam aan te danken. Maar ze bijten de paarden natuurlijk helemaal niet, ze helpen het vee juist van belagers af te komen.

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: